پایان نامه های سری دوازدهم

جامعهآماری پژوهش حاضر۱۱۷ نفر از بازیکنان بدمینتون۱۷ تا ۲۱ سال شرکتکننده در مسابقات بدمینتون قهرمانی مردان کشور میباشد.
۳-۴ روش نمونهگیری
بهمنظور انجام پژوهش، محقق از بین جامعه مورد نظر تعداد ۴۰ نفر از بازیکنان واجد شرایطکه در ابتدا پرسش نامههایاولیه را تکمیلنموده و جهتشرکت در این پژوهش اعلامآمادگی نموده بودند به صورتگزینشی و غیره تصادفیانتخاب نمود. سپساین افراد بهصورتتصادفی و با استفادهاز روش نمونهگیری تصادفی با جایگزین به دو گروه ۲۰ نفریتقسیمشدند که گروه اول گروهتجربی و گروه دوم گروهکنترل یا شاهد میباشد. آزمودنیهای پژوهشدارایدامنهسنی ۲۱ تا ۱۷ سالبوده و همگیاز نظر سلامتبدنی و جسمی از سلامتکامل برخوردار بوده و در سطح قهرمانیکشور نیز به ورزش میپردازند.
۳-۵ متغیرهای پژوهش
با توجه به روابط علتو معلولی میان متغیرهای پژوهش و با توجه به نقش عوامل تأثیرگذار بر نتایج پژوهش متغیرهای مذکور را میتوان به صورت زیر تفکیک کرد.
۳-۵-۱ متغیر مستقل:
متغیر مستقل این پژوهشبرنامه تمریناتپلایومتریکمیباشد که آثار آن بر متغیر وابسته مورد ارزیابیقرارمیگیرد.
۳-۵-۲ متغیرهای وابسته:
الف) میزان چابکی
ب) میزان توانانفجاری
ج) سرعت
۳-۵-۳ متغیرهای کنترل:
از جملهاین متغیرها را میتوان بهسن،جنس، سطحآمادگیجسمانیاولیه، نحوهاجرایتمرینات و آزمونها، ساعات تمرین در عصر و اوقات تمرین در هفته (۳ جلسه در هفته) اشاره کرد. همچنین سعی شد تا با روشهای متفاوتمیزانانگیزشاولیهو تداوم آندر طول هشتهفته اجرایپژوهشتا حدیحفظشدهو از کاهشآن جلوگیری شود. پژوهشگر سعی نمودهاست تا با کنترل اینقبیل متغیرهایمداخلهگر تا حد ممکناز اثرمزاحمت آنها بکاهد و اثر خالصتری از تأثیر متغیر مستقل بر متغیر وابسته را به دستآورد.
درروزهای بر گزاری پیشآزمون و پسآزمون و نیز در جلسات تمریندرجهحرارت محیط بهطور معمول ۵/. ۲۰ درجه سانتیگراد بودهاست.قابل ذکر است که تمام جلسات تمرین، پیشآزمون پسآزمون در سالنورزشی سرپوشیدهو مجهز به سیستم تهویه مطبوع انجام میشود که در آن درجهحرارت محیط قابل کنترل بودهاست. به کلیه آزمودنیهاتوصیه شدهکهدر هنگام جلسات تمرین ونیز روزهای برگزاری آزمون همگی از یک نوع پوشش و لباسورزشیاستفاده نمایند. تمام مراحل سنجش، وسایل و ابزار و روشهایانجام تمرینات و آزمونها همگی بهدقت تحت نظر پژوهشگر بودهاست و سعی شدهاست تا روشهایانجام تمرینات و چگونگی انجامآنها و نیز چگونگیانجام آزمونها یکسانباشد. ساعات برگزاریتمریناتو آزمونها، تمام جلساتتمرین در عصر روزهای فرد و در حد فاصل ساعات ۱۹ الی ۱۷ بودهاست. همچنین زمان انجام پیشآزمون و پسآزمون نیز در همین ساعاتبودهاست. کهاین زمان تا پایان پژوهشحفظ شده و سعیشدهاست تا از اثر مزاحمآنها (به لحاظریتمهای بیولوژیک مختلف) کاسته شود.
۳-۶ روش اجرا
پژوهشحاضر بهمنظور بررسی و مطالعه آثار تمرینات منتخبپلایومتریکبرروی چابکی، توانانفجاری و سرعت پسرانورزشکار در رشتهیورزشی بدمینتونانجام شدهاست. گروهتجربی شامل ۲۰ نفر از بازیکنان پسر بدمینتون میباشد کهعلاوه بر تمریناتعادیرشتهبدمینتون بر اساسپروتکل تنظیمی بهانجام تمریناتپلایومتریک نیز اقدام نمودهاند. اینتمرینات شامل هشت هفته، هر هفته سهجلسه و هر جلسه به مدت ۶۰ دقیقه با گرم کردنو سرد کردن (دویدنهایآهسته و انجام حرکاتکششی عضلات درگیر در این نوع رشته ورزشی و در این نوع تمرین) است. هر یکاز بخشهای تمریناتپلایومتریک در هر جلسهتمرین ۲ تا ۳ نوبت نیز با ۱۰ تکرار همراهمیباشد کهدر روزهایتمریناتبدمینتون و پیشاز آن انجامشدهاست. بهمنظور سازگاری با فشارهایوارده بهبدن و رعایت زمان بازگشت به حالت اولیه زمان استراحت بین نوبتهای ۱ تا ۲ دقیقه در نظر گرفته شدهاست (۶۰ و ۵۳).
گروهکنترل نیز شامل ۲۰ نفر از آزمودنیها بودند که فقط به انجام تمریناتمهارتی رشتهورزشی بدمینتون میپرداختند. قابلذکر است که بهتمام آزمودنیها توصیه و سفارش شده بود که در طیاین هشت هفته از انجام هر نوع تمرین و یا ورزش دیگری خودداری ورزیده و فقط طبق برنامه تنظیمی پژوهشگر مبادرت بهانجام تمرینات گروه مربوط به خود و آن هم تحت نظر دقیق پژوهشگر به نمایند و برای این که به دلیل در اختیار نبودن این افراد در طول این مدت و به خصوص در روزهایی که تمرین انجام نمیشده است کنترل این مهم تحت اختیار پژوهشگر نبودهاست، اما پیش فرض پژوهشگر بر این اصل استوار است کهتمام آزمودنیها بهطور دقیق بهاین سفارشات عمل نموده و علاوه بر عدم انجام فعالیتهایبدنی دیگر در طول این مدت از رژیم غذایی توصیه شده توسط پژوهشگر نیز پیروی نمودهاند.
قبلاز شروع تمرینات هشت هفتهای تمام آزمودنیها در یک جلسه انجام آزمون شرکت نمودهاند و در حقیقت پیشآزمون مربوط به این پژوهش در یک جلسه انجام شد و پس از آن نیز در یک جلسه آزمون مربوط به پس آزمون انجام شدهاست که شیوه و نحوه انجام پیشآزمون و پسآزمون دقیق یکسان و مشابه بودهاست و توسط خود پژوهشگر انجام شدهاست. در ضمنتمام وسایل و مواد مورد نیاز جهت برگزاریآزمونها و تمرینات نیز ثابت بوده و هیچگونه تغییری نداشتهاست که شرح آن خواهد آمد.
۳-۶-۱ تمرین پرش سرعتی با دو پا
انجام اینتمرین سبب افزایش سرعت و قدرت در عضلات ساق و همسترینگ چهار سر ران میشود. انجام این تمرین سبب افزایش سرعت و قدرتانفجاری در دویدن میشود.
وضعیت شروعحرکت: ورزشکار در وضعیت مستقیم پا قرار گرفته، پشت صاف و سر بالا، شانهها کمیجلو، آرنجها در حد ۹۰ درجه خم، پشت دستها به جلو و بیرون بدن.
توالی حرکات: ورزشکار تا حد امکان بهسمت بالا میپرد و زانوهایشرا خم کرده بهطوریکهپاشنه پاها از پشت به باسن خورده و پشتساق پا به ران تماسحاصل نماید و در هر تکرار سعیبر آناست کهزانوها بیشتر بهطرف بالا برده شود و در موقعفرود به سمتجلو بایستیپرید و بهمنظور کسب ارتفاعبیشتر بایستی از اندامهای فوقانی استفادهکرد و حرکت بایستی با حداکثر سرعت انجام شود. تمرین جهت افزایش ارتفاع است نه روی تکرار، نه رویتکرار دفعات، طی ۳ تا ۶ دوره انجامشده و در هر ستبه میزان ۱۰ تا ۲۰ تکرار میشود. مدت استراحت بین ستها حدود ۱ الی ۲ دقیقه میباشد.
 
۳-۶-۲ تمرین پرش سرعتی با دو پا
اینتمرین شبیهحرکت قبل بوده، تنها بااین تفاوتکه حرکتفقط با یکپا انجام میشود. اینتمرین فشار زیادیرا بر روی عضلاتران، ساق و قسمت تحتانیپشت وارد میسازد. اینورزش برای عضلات تثبیت کنندهزانو و مچ پا نیز مناسب میباشد.
وضعیت شروع حرکت: همان وضعیت ورزشقبلی یعنی پرشسرعتی با دو پا میباشد منتهی یکی از ساقها باید در سرتا سر طولورزش در وضعیت فلکشن باشد.
توالیحرکات: اینتمرین مانند تمرین قبلانجام میشود منتهی با یکپا اینتمرین طی ۲ تا ۴ دوره انجام میدهند و تعداد تکرارها در هر دوره به میزان ۸ تا ۱۲ بار برای هر پا میباشد. مدت استراحت در بین دورهها حدود ۲ دقیقه میباشد.
 
۳-۶-۳ تمرین فرود در عمق و پرش:
برایانجام اینتمریننیاز به دو جعبه یا نیمکت بهارتفاع ۷۵ سانتیمتر و ۴۵ سانتیمتر میباشد. اینتمرین بایستی روی سطحصافو نرمیانجام شود. عضلاتهمسترینگ، فلکسورهایران و گاستروکنمیوسکهگروههای عضلات عمدهای میباشند وارد کار میشوند.
وضعیت شروع حرکت: ورزشکار با پاهای جفت روی لبه جعبه قرار میگیرد و فاصله جعبه دیگر با اولی و ورزشکار حدود ۶۰ سانتیمتر میباشد.
توالی حرکات: ورزشکار با هر دو پا از روی جعبه کم ارتفاع به روی زمین میپرد و بلافاصله پس از فرود روی جعبع دیگر میپرد. سپس با صاف کردن پاها و بدن مجددا با دو پا روی زمین فرود میآید.در موقعفرود پاها جفتو زانوها خمشده میباشد. این تمرین شامل ۶ دوره پرش با هر دو پا و مدت استراحت بین پرشها حدود یک دقیقه میباشد.
 
۳-۶-۴ تمرین پرش طرفین
در اینتمرین از دو مخروط پلاستیکی استفاده میشود که ارتفاعی معادل ۴۵ تا ۶۵ سانتیمتر دارند. اینتمرین عضلات ابداکتور ران و تثبیت کنندههای زانو و مچپا وارد عمل میکند و سبب افزایش قدرت و توانانفجاری عضلاتران و ساق در طی انجام حرکاتقوی میشود. انجام اینتمرین در فعالیتهاییکه نیاز به حرکات طرفین دارند بسیار مفید است.
وضعیتشروعحرکت: مخروطها در فاصله ۶۰ تا ۹۰ سانتیمتری یکدیگر قرار میگیرند. ورزشکار در کنار یکی از مخروطها در وضعیتقائم قرار میگیرد، پاها در کنار یکدیگر و سر صافبازوها مطابق شکل در حالت خمبه طوری که هنگام پرش به ورزشکار کمک میکند.
توالیحرکات: ورزشکار در ابتدا رویاولین مخروط، سپسدومین مخروط پریده و سپسبدونمعضلیجهت خود را عوضمیکند و اینتوالیرا نیز در جهتجلو و عقب میتواند انجام دهد. بازوها باید متوجهبالا باشند و آرجها حدود ۹۰ درجه خم بوده. این تمرین طی ۵ تا ۸ دوره و هر دوره۶ تا ۱۲ بار انجام میشود. مدت استراحت بین دورهها حدود ۱ تا ۲ دقیقه میباشد.
۳-۶-۵ تمرین پرشطرفین (با وسیله):
اینتمرین نیاز به جعبههایزاویه دار دارد. تأکید این ورزش بر روی عضلات ابداکتور و اداکتور ران و عضلات قسمت تحتانی پشت میباشد. البته عضلات تثبیت کننده زانو و مچ پا نیز وارد عمل میشود.

۲-۹-۲ تست پرشعمقی^[۴۶] به طرف بالا
برای انجام این تست بایداز جعبهها یا وسایل پلکان مانندی به ارتفاعهای مختلف استفاده کرد.
۱- ورزشکار باید از ارتفاع ۳۰ سانتیمتری تا ۱ متری بر روی چمن بپرد.
۲- با رسیدن به زمین ورزشکار باید فورا به طرف بالا بپرد ( تا ارتفاعی که در پرش عمودی ثبت شدهاست).
۳- ورزشکار باید در هر بار پایین پریدن، بالا پریدن را تکرار کند تا بتواند به ارتفاع پرش عمودی برسد.
۴- پساز انجام این تست و تعیین نقطه فرود، از عمق تعیین شده میتوان به عنوان معیاری برای تمرین مزبور استفاده کرد.
۵- بهمنظور استراحت سیستم عضلانی بین هر آزمایش باید ۱ دقیقه استراحت وجود داشته باشد (۳۵).
۲-۹-۳ تست پرش بر روی جعبه^[۴۷]
۱- ورزشکار باید مستقیما جلوی جعبه، میز یا پلکان قرار بگیرد. ارتفاع جعبه باید نصف ارتفاع قد ورزشکار باشد.
۲- ورزشکار باید بهطور عمودی ایستاده و در حدود یک طول بازو از جعبه فاصله داشته باشد، سپس با تمام نیرویش بر روی جعبه بپرد.
۳- پساز هر پرش موفق، ارتفاع جعبه را باید افزایش داد تا وقتی که ورزشکار احساس کند که دیگر نمیتواند بر روی جعبه بپرد یا احساس کند که پریدن به روی جعبه برایش مشکل است.
۴- به ورزشکار توصیه میشود که از دستانش برای حفظ تعادل استفاده کند تا از سقوطش جلوگیری شود (۲).
۲-۱۰ برخیاز عوامل مهم در انجام تمریناتپلایومتریک
باتوجه به این که تمرینات پلایومتریک با قدرت و سرعت زیادی انجام میگیرد و برای جلوگیری از آسیبهای وارده خصوصا برای ورزشکارانجوان بهبررسی برخیاز عواملمهم در انجام تمریناتپلایومتریک اشاره میشود.
۲-۱۰-۱ گرم کردن^[۴۸] و سرد کردن^[۴۹] بدن
از آنجاییکه تمرینات پلایومتریک نیاز به چابکی و سرعت و انعطافپذیری خاصی دارد، قبل از شروع تمرینات پلایومتریک، ورزشکاران باید ابتدا بدن خود را گرم و در خاتمه سرد نمایند. آهسته دویدن، تمرینات کششی، نرمشهای سوئدی سبک قبل از تمریناتپلایومتریک توصیه میشود (۱۲).
۲-۱۰-۲ شدت^[۵۰]
شدت، عامل بسیار مهمیدر انجام-تمریناتپلایومتریک میباشد. میزان تلاشاعمال شدهتعریفی استکه میتوان از شدت ارائه نمود. در اجرای تمرینات پلایومتریک شدت به نوع ورزش مورد نظر بستگی دارد، به عنوان مثال: پریدن به صورت جفت پا نسبت به پرش با یک پا استرس کمتری را به ورزشکار وارد میسازد. باید تمرینات پلایومتریک را مثل تمام ورزشهای دیگر از ساده به مشکل طراحی کرد. با افزودن بر ارتفاع پلکان یا جعبه، یا با افزایش وزنه به کار برده شده میتوان شدت را افزایش داد (۱۸).
۲-۱۰-۳ اصل اضافهبار^[۵۱]
تمریناتپلایومتریک باید از نظر مقاومت، زمان و فاصله اجرایحرکت بر اساساصول اضافهبار تنظیم گردد، مثلا با تغییر دادن ارتفاع پرش ورزشکاران یا با تغییر دادن وزنه و غیره.
۲-۱۰-۴ حجم تمرین^[۵۲]
میزان کلیکاری است که در یک جلسه تمرینانجام میشود. در تمرینات قدرتی حجم تمرین میزان کلی وزنهای است که فرد آن را بلند میکند. در تمریناتپلایومتریک حجمتمرین از طریق شمارش تعداد تماسهای پا تعیین میشود و در هر جلسه بسته به شدت ورزش، حجم تمرین نیز تغییر میکند. در ابتدا شخص باید تمرین را با شدت کم یعنی با شدتی معادل ۷۵ تا ۱۰۰ تماس پا با زمین شروع کند و به محض افزایش توانایی فرد حجم آن به ۲۰۰ تا ۲۵۰ تماس پا با زمین میرسد.
۲-۱۰-۵ نیاز به آمادگیجسمانی
افزایش قابلیتهایجسمانی میبایستی از جمله مهمترین دستاوردهای تمرینات پلایومتریک در نظر گرفته شود. زیرا بر اساس مطالعاتی که توسط محققان مختلف انجام شدهاست، تمرینات پلایومتریک تأثیر قابل توجهی در افزایش آمادگیجسمانی و اجرای مهارتهای ورزشی دارد.
۲-۱۰-۶ اختصاصی کردن تمرینات
میتوانگفت که اختصاصی کردن تمرینات بیشتر یک هنر است تا یک علم، در اختصاصی کردن تمرینات شدت و میزان حداکثر قدرت و میزان اضافهبار همراه با اجرای الگویحرکتی مربوط به مهارتورزشی به عنوان عوامل اساسی و تعیینکننده به شمار میآید (۲۲).
۲-۱۱ نکات ایمنی در تمرینات پلایومتریک
با علم بر آن که در تمرینات پلایومتریک فشار زیادی به بازیکنان وارد میشود در نظر گرفتن مسائل ایمنی برای پیشگیری از هرگونه آسیبدیدگی و نتیجهگیری بهتر امری لازم و ضروری است.
۱- اجرایتمریناتپلایومتریک توسط ورزشکاران جوان به نظارتخاص مربی نیاز دارد. در صورتیکه تمرینات بهطور صحیح اجرا نشود موجب آسیبدیدگی خواهد شد.
۲- در اجرای تمرینات بایستی اصل پیشرفت تدریجی رعایت گردد تا بدن به تدریج به این فشارها عادت کند.
۳- قبل از پرداختن به تمرینات پلایومتریک ورزشکار باید سرشار از انرژی بوده و حرکتها با قدرت کافی انجام شود.
۴- ورزشکارانی که سابقه آسیبدیدگی دارند یا در نقاطی از بدن دچار صدمه میباشند حتما بایستی از انجام این تمرینات در بخش های آسیبدیده خودداری کنند.
۵- زمین تمرین باید به نحوی باشد که ورزشکار بتواند در زمان تماس حداکثر قدرت و سرعت را انجام دهد. زمین بایستی خشک و صاف باشد.
۶- کفشورزشکار باید دارای مقاومت جانبی عالی و دارای برآمدگی و قوس حمایت کننده کف پا باشد. پاشنه باید دارای قسمت نرم بوده و کف کفش نیز لغزنده نباشد.
۷- برای اجرای تمرینات پلایومتریک بایستی بدن کاملا گرم باشد تا از بروز صدمات جلوگیری شود.
۸- با افزایش فشار تمرین خستگی عارض میشود. بنابراین چناچه فردی به عنوان کمک در اجرای تمرینات همراه باشد مطلوب است.
۹- هر جلسه تمرین حداکثر به مدت ۳۰ دقیقه و بایستی حداکثر سه جلسه در هفته انجام شود. تمرین مهارتی بایستی ۲ تا ۳ نوبت و هر نوبت بین ۱۰ تا ۱۲ تکرار انجام شود. بهمنظور سازگاری با فشارهای وارده به بدن و رعایت زمان برگشت به حالتاولیه، زماناستراحت بین هر نوبت ۱ تا ۲ دقیقه در نظر گرفته شود. در نظر گرفتن سن، جنس، سابقهی ورزشی، موقعیت زمانی و مکانی بسیار مهماست (۴۱).
۱۰- جعبههاییکه برای پرش استفاده میشود بایستی سخت و مقاوم باشد. جعبهها بایستیساده بوده و دستگیره نداشته و خطر آفرین نباشد (۷۹).
۱۱- اینتمرینات بایستی قبل از هر تمرین دیگری انجام شود. فرد بایستی دارای آمادگی، نشاط و انرژی بود و از نظر روانی کاملا در شرایط مطلوب باشد (۱۵).

۲-۱۲ پیشینه تحقیق
تا کنون تحقیقات زیادی دربارهی ساختار عضلات و روشهای افزایش قدرت و توان، چابکی و… انجام شده است. آنچه امروز دستورالعمل انجامکار بسیاری از مربیان و ورزشکاران موفق و بر جسته میباشد نتیجه بررسی زحمات و مطالعات فراوان محققینی است که حضور علم را در عرصه ورزش امری الزامی و اجتناب ناپذیر میدانند.
۲-۱۲-۱ تحقیقات خارجی
مارکوویک و همکاران^[۵۳](۲۰۰۷) اثرات تمرینات دویسرعت و پلایومتریک را بر روی عملکرد عضلانی و عملکرد ورزشی سنجیدند. در این تحقیق دانشجویان تربیتبدنی مرد بهطور تصادفی به یکی از سه گروه دوی سرعت (SG،۳۰=n)، گروه پلایومتریک (PG، ۳۰=n) و گروهکنترل (CG، ۳۳=n) تقسیم شدند. گروه کنترل فعالیتهای فیزیکی خود را در طول تحقیق حفظ کردند. نتایج تحقیق نشان داد که تمرینات پلایومتریک و دویسرعت سبب افزایش قدرت، توان، چابکی و… میشود. همچنین تمرینات دویسرعت کوتاهمدتاثرات تمرینی مشابه حتی بیشتر را در عملکرد عضلانی و ورزشی نسبت به پلایومتریک ایجاد میکند (۷۴).
نوبری و همکاران^[۵۴](۲۰۰۶) اثرات تمرینات پلایومتریک و چابکی را در برنامهتمرینی یکبیمار، پساز جراحی در زانو بررسی کردند. از یک ورزشکار ۲۳ ساله که پس از ۱۲ هفته جراحی، با درد و ورم در زانوی چپ که از حضور در تمرینو مسابقهپرهیز شدهبود در تحقیقاستفادهکردند. ورزشکار به مدت ۸ هفته برای مداوا حضور پیدا کرد. در ۴ هفتهی پایانی، تمرین چابکی و پلایومتریک را برای دورهی توان بخشی طراحی کردند. نتایجدر طول فاز احیای بازگشتبهورزش، بیمار تغییرات بسیار مهمی در شاخص کار کردی اندامتحتانی، پرشعمودی، تست چابکی و دوی ۴۰ یارد سرعت داشت (۶۳).
روپچاند و مارتین^[۵۵](۲۰۱۰) مدعیشدند، تمریناتپلایومتریک، قدرتو چابکی را در تیمنتبال جامائیکا بهبود بخشید. برای اثبات اینادعا ۱۸ نتبالیست ملی در یک برنامهی تمرین پلایومتریکی شرکت کردند. افراد، با استفاده از تست پرشعمودی، تست پرشعرضی و تست چابکی ایلینویز قبل از شروع برنامه و در هفته سوم ارزیابی شدند. تمامی ۱۸ نفر، ۳ هفته تمرین را انجام دادند. ۳ نفر در هفته سوم بیرون گذاشته شدند و این موضوع در داده از ۱۵ نفر تجزیه و تحلیل شد. در انتهای سه هفته، افزایشهای چشمگیری در امتیازات پرش عمودی (۲۳%=P)، امتیازات پرش عرضی (۲%=P) و امتیازات چابکی (۴۵%=P) وجود داشت (۵۰).
کانروی^[۵۶](۱۹۹۴) رویدانشجویان تحقیقی صورت داد. در پیشآزمون، آزمونسرعت، پرشطول و پرش سهگام از نمونهها گرفته شد. سپس به صورت تصادفی گروه بندی شدند و گروهها شامل گروهی با تمرینات پرش عمق، پرش از روی جعبه، تمرینات انعطافپذیری و چابکی و گروه آخر به عنوان گروه کنترل بودند. تمرینات ۱۰ دقیقه در هر روز برای ۵ روز در هفته و به مدت ۷ هفته اجرا شد و سپس پسآزمون گرفته شد. نتایج آزمایش حاکی از آن بود که تمرینات با نتایج متفاوت ولی مثبت در مقایسه با گروه کنترل بود (۷۱).
لوید^[۵۷] و همکاران (۲۰۱۱) اثرات ۴ هفته تمرینات پلایومتریک را بر شاخصقدرت و سفتی پا در مردان جوان مورد بررسی قرار دادند. بدین منظور ۱۲۹ پسر از سه گروه سنی مختلف (۹/۱۲ ۱۵ ساله) در این تحقیق شرکت کردند و به دو گروهتجربی و کنترل مطابق با گروههایسنی مربوط بهآنها تقسیم شدند. گروههای تجربی یک برنامه تمرینی پلایومتریک ۴ هفتهای را دو بار در هفته دنبال کردند در حالی که گروهکنترل در کلاسهای درسی تربیتبدنی عادیشان شرکت کردند. نتایج این تحقیق نشانداد که قدرت نسبی سفتیپا با یک برنامهتمرینی پلایومتریک ۴ هفتهای پیشرفت مییابد و اینپیشرفت در طول دورانخردسالی بستگی به سن دارد (۶۹).
سائز^[۵۸] و همکاران (۲۰۱۲) اثراتتمرینات پلایومتریکرا بر عملکرد سرعت مورد بررسی قرار دادند. در نتیجه برای بهینهسازی افزایش دو، ترکیبی از انواع مختلف پلایومتریکها و استفادهاز برنامههای تمرینیکه شتاب افقی بیشتریرا با آن ترکیب میکند (یعنی تمریناتپلایومتریکی با سرعت خاص، پرشها با جابجاییافقی)، نسبت به استفادهاز فقط یکشکل از تمرین پرشی پیشنهاد شده بود. هیچگونه بهبودی ناشی از انجام تمرینات پلایومتریک با وزنه اضافه شد، مشاهده نگردید (۵۴).
– در سال ۱۹۸۴ تمریناتپلایومتریکرا جزء برنامههایعمدهدوندگان و پرتاپکنندگان مطرحکردند و مشخص شد که پرشعمقی باعث افزایش تنش اکسنتریک و کانسنتریک عضله میشود.
نیروی وارده به عضله در این نوع تمرین خیلی بیشتر از انقباضی است که درحرکت نیمه چمباتمه و به آرامی صورتمیگیرد، بوده است (۶۸).
چلی^[۵۹] و همکاران (۲۰۱۰) اثراتبرنامهی تمرینیپلایومتریک درون فصلیکوتاه مدت را روی توان پا، عملکرد دوی سرعت پرش فوتبالیستها مورد بررسی قرار دادند. بدینمنظور ۲۳ مرد با میانگین سنی ۷%۱۹ ساله به طور تصادفی به یک گروه تجربی (۱۲=n) و یک گروه کنترل (۱۱=n) تقسیم شدند. آزمودنیها ۲ بار در هفته تمرینات پلایومتریک را انجام دادند. نتایج نشان داد که تمرینات پلایومتریک مؤلفههای اجرایی ورزشی مهم مرتبط با تمرینات درون فصلی استاندارد را توسعه بخشید (۴۳).
ساندرس^[۶۰] و همکاران (۲۰۰۶) تحقیقی تحت عنوان بهبود اقتصاد دویدن با تمرینات پلایومتریک کوتاه مدت در دوندگاناستقامت و نیمهاستقامت بسیار تمرین کرده را انجام داد. که به دو گروه کنترل وتجربی تقسیم شدند. گروه کنترل فقط تمرینات دو و گروه تجربی علاوه بر تمرینات دو تمرینات پلایومتریک را انجام دادند. حداکثر اکسیژنمصرفی با دوی ۱۴، ۱۶ و ۱۸ کیلومتر ارزیابی شد. آنها با انجام ۹ هفته تمرینات پلایومتریک بر روی ۷ دونده نشاندادند که اینتمرینات در گروهتجربی نسبتبه گروهکنترل باعث بهبود اقتصاد دویدن در دوندگان استقامت و نیمهاستقامت تمرین کرده میشود که این بهبود در ۱۸ کیلومتر بود (۸۳).
کوتزمانیدیس^[۶۱](۲۰۰۶) بهبررسی تأثیر تمرینات پلایومتریک بر سرعتدویدن و پرشچمباتمه در پسران پیشاز بلوغ پرداخت. او با انجام ۱۰ هفته تمرین پلایومتریک بر روی ۱۵ پسر و انجام پیشآزمون و پسآزمون نشان داد کهاین تمرینات بهطور چشمگیری موجب بهبود عملکرد سرعت دویدن و پرش چمباتمه میشود. سرعت در مسافت های صفر تا ۳۰ متر، ۱۰ تا ۲۰ متر و ۲ تا ۳۰ متر افزایش پیدا کرد، ولی در مسافت صفر تا ۱۰ متر تغییریپیدا نشد. ایننشان میدهد کهاین برنامه منتخب بر حداکثر مرحلهسرعتمؤثر است نهبر مرحله شتاب (۸۲).
فوور^[۶۲] و همکاران (۲۰۱۱) اثرات تمریناتپلایومتریک را روی قسمت فعال و غیرهفعال مجموعه کمپلکس تاندون– عضله ایپلانتارفلکسورها بررسی کردند. ۱۹ نفر را بهطور تصادفی به دو گروهآموزش و کنترلتقسیم کردند. مؤلفههای فعال گروهآموزش و مؤلفههای غیرهفعال را گروه کنترل تشکیل دادند. مؤلفههای فعال و غیره فعال برایاستفادهاز کشش سریع در طول فعالیتهای تمرینیخود از انقباض ایزومتریکی ایجاد شده در تمرینها برای بهبود مجموعه کمپلکس تاندون– عضلهای پلانتار فلکسورهای تعیین شده بودند، فعالیت میکردند. یک افزایش کششی قابل توجه در مؤلفهی غیره فعال پیدا شد. در برابر، کاهش قابل توجهای در قسمت فعالمشاهده شد. بنابراین تمرینات پلایومتریک سازگاریخاصیرا روی قسمت فعال و غیره فعال مجموعه کمپلکس تاندون عضلههای سوق دادند. اینسازگاری همتوانست کارایی روند انرژی ذخیرهای در عضلاترا افزایشدهد و هم باعث کشش عضلانی تا حد زیادی در حرکات پرششی شد (۷۳).
پادوین^[۶۳] و همکاران (۲۰۱۱) تأثیر ۶ هفته تمرینات منتخبپلایومتریک را بر حرکات شناگران بالغ سنجیدند. شناگران به یک گروهکنترل (۱۱=n)، که تمریناتشنا را انجام میدادند و یک گروهتجربی (۱۲=n) کهتمرینات پلایومتریکو شنا را انجام میدادند تقسیمشدهو هر دو گروه ۵/۵ ساعت در هفتهطی یکدورهتمرینی ۶ هفتهای قبلاز شروعفصلمسابقاتشنا، تمریناترا شروعکردند. در گروهتجربی، تمریناتپلایومتریک شامل پرشهای عمقی و بلند، قبل از تمرینات شنا دو بار در هفته بود. نتایج اثر مثبت تمرینات پلایومتریکرا روی حرکات شناگران مانند شیرجهزدن، نشان داد. بهعبارتدیگر انجام تمریناتپلایومتریک همراه با تمرینات شنا باعث بهبود در استارت و شیرجه، شناگرایان گروهتجربی نسبت به گروهکنترل شد (۴۱).
سدانو^[۶۴] و همکاران (۲۰۱۱) اثرات تمریناتپلایومتریکرا بر قدرتانفجاریو ظرفیت شتابو سرعتضربه در فوتبالیستهایجوان منتخب بررسیکردند. ۲۲ بازیکندر این تحقیق شرکتکردند. گروهکنترلی و گروهتجربی. هر دو گروه تمرینات تکنیکی و تاکتیکیرا انجام داده و با هم تطبیقدادند. تمریناتپلایومتریک سه روز در هفته انجام میشد و شامل پرشاز روی موانع، پرشهایافقی و پرشهای با مانع میشد. توانایی پرش، ۱۰ متر دوی سرعتو سرعتضربه در ۵ موقعیتمختلف اندازهگیری شد. نتایج نشانداد که، افزایش چشمگیریرا در توانایی پرشو ظرفیت شتاب بعد از ۶ هفته تمرین و در سرعت ضربه با پایتخصصی و غیرهتخصصی به ترتیب بعد از ۸ و۱۰ هفته نشانداد. به عبارتدیگر، هیچ تغییرات چشمگیری در بازیکنان گروهکنترلی حین تحقیق وجود نداشت (۵۳).
مارینا^[۶۵] و همکاران(۲۰۱۳) حرکات پرشیپلایومتریک را بر زنان و مردانژیمناست از ارتفاعهای مختلف مورد بررسی قرار دادند. ۷۶ ژیمناستمرد کهفقط تمریناتژیمناستیک انجام میدادند و ۹۱ ژیمناستزن از افراد نیمه فعال، که تمرینات ژیمناستیک همراه با تمرینات پلایومتریک را انجام میدادند، داوطلب شرکت در این تحقیق شدند. که ژیمناستهای مرد نسبت زمان پرواز مشابهای را نسبت به قبل کسبکردند، در حالیکه ژیمناستهای زن زمان پرواز بیشتری در مقایسه با قبلاز تمرینات پلایومتریک را بدستآوردند. و این نشاندهنده ایناست که ژیمناستهایزنزمانپرواز بیشترینسبتبه مردانژیمناست داشتند. بهترینعملکردها (پرشها) بین ارتفاع ۴۰ و ۶۰ سانتیمتری برای گروه مردان بدست آمد، در صورتیکه گروه زنان افزایش ارتفاع (بهترین عملکردشان۸۰ سانتیمتر) مشاهده شد (۷۰).
ماکاروک^[۶۶] و همکاران (۲۰۱۱) تمرینات یکجانبه و دو جانبه پلایومتریک را بر توان و تواناییپرش در بانوان مورد بررسی قرار داند. ۴۹ دانشجوی زن آموزش ندیده اما از نظر بدنی فعال دانشگاهی بهطور تصادفی به یکی از ۳ گروهتقسیمشدند: گروه پلایومتریک یکجانبه (۱۶=n)، گروه پلایومتریک دوجانبه (۱۸=n،BLE) و یکگروه کنترل (n=18). نتایج نشانداد که تمریناتپلایومتریکیک جانبه توانو حرکاتپرشیرا طی دورهای کوتاهتر، در مقایسه با تمرینات پلایومتریک دو جانبه تولید میکنند، اما افزایشهای حرکتی بسیار طولانیتری را بعد از تمرینات پلایومتریک دو جانبه بدست میآورند (۷۶).
دی ولیریال^[۶۷] و همکاران (۲۰۱۱) تسهیلحرکات پرشی را بعد از تمرینات ترکیبیدر تقابل با تمرینات منحصرا قدرت بیشینهای، مقاومتی سنگین و پلایومتریک مورد بررسی قرار دادند. هدف از این تحقیق، آزمایش اثرات ۵ محرکمختلف روی توانایی پرش و تولید قدرت بعد از ۷ هفته تمرین بود. ۶۵ (۴۷ مرد و ۱۸ زن) دانشجوی تربیتبدنی بهطور تصادفی به ۵ گروه آزمایش تعیین شدند. ترکیبی از همهی متدهای تمرینی(A): تمرینات مقاومتی– سنگین با استفاده از تمرین اسکات کامل( یعنی ۸۵-۵۶% ازRM1 به مدت ۳-۶ بار تکرار). (B): تمریناتقدرتی جهتدار با استفاده از تمرین اسکات موازی (یعنی ۱۳۰-۱۰۰% از ذخیره که بازده توان را برای ۶-۲ تکرار بیشینه میسازد). (C): تمرینات قدرتی جهتدار با استفاده از پرش با حرکات مخالفذخیره شده (یعنی ۱۰۰-۷۰% از ذخیره که بازده توان آن برای ۵-۲ تکرار است، پرش حرکات مخالف (ICMJ) (D) و پرشپلایومتریک (E). نتایج این تحقیق نشانداد که اگر برنامهی تمرینی بهطور صحیح طراحیو اجرا شود، هم تمرینات سرعت آرام تمرینی و تمرینات قدرتی جهتدار توانی به تنهایی یا در ترکیب با تمرینات پلایومتریک، محرک تمرینی مثبتی را برای تسهیل حرکات پرشی مهیا میکند (۴۴).
دونده سرعت لهستانی ایرنا شونیکا^[۶۸]، دارندهمدال برنز ۲۰۰ متر المپیک سال ۱۹۷۲ و طلای ۱۹۷۶ و قهرمان دیگریدر دوی ۱۵۰۰متر المپیکنیز از تمریناتپلایومتریکاستفادهمیکرند. بهطور خلاصهتمرینات پلایومتریک به خودیخود چیز تازهای نیستولی کاربرد صحیح آن بهعنوان یک روشتمرینی به توضیح و راهنمایی بیشتری نیازمند است (۱۵).
سانتوز^[۶۹] و همکاران (۲۰۱۳) اثرات تمرینات پلایومتریک همراه شده با بی تمرینی و دورههای تمرینکاهش یافته را بر قدرتانفجاری در بازیکنان بسکتبالیست مرد بالغ مورد بررسی قرار دادند. دو گروه شکل گرفتند. یک گروهآزمایشیو یکگروهکنترل. برنامهیتمرینیپلایومتریک ۱۰ هفته، دو بار در هفتهدر طولتمرینمنظم بسکتبال اجرا شدند. بهطور همزمان، گروهکنترل فقط در تمرین منظم بسکتبال شرکت کرد. در انتهای این دوره، گروه آزمایشبهدو گروه دیگر تقسیم شدند: یکگروه تمرینی کاهشیافته و یک گروهبیتمرینی تمامیشرکت کنندگان، در ابتدا و در انتهایتمریناتپلایومتریکدرونفصلی ۱۰ هفتهایو درهفتههای ۱۶،۱۲،۸،۴ دورههایبیتمرینی درون فصلی وتمرینات کاهش یافتهبرای پرشاسکات، پرشحرکاتمخالف، تستآبالاگو (Abalakou)، پرش عمق، قدرت مکانیکی، پرتاب مدیسنبال ارزیابی شدند. در فاز اول تحقیق، گروه آزمایشی بهطرز قابل توجهی تمامی شاخصهایارزیابی شدهرا افزایش داد. در فاز بعدی و بهطور کلیتمامیگروهها نتایج بهدستآمدهی قبلی را حفظکردند. در نتیجهیتمریناتپلایومتریک اثراتمثبتیرا بر قدرتانفجاری اندامتحتانی و فوقانی در بازیکنان بسکتبالیست مرد بالغ نشانداد (۴۶).
ناکامورا^[۷۰] و همکاران (۲۰۱۳) بهمقایسهتأثیر تمریناتپلایومتریک و دو بر عملکردهایشدتبالایفوتبالیستها پرداختند. بدینمنظور ۲۹ مرد فوتبالیستبه سهگروه تقسیم شدند: گروه دو (R ،۱۳=n)، گروه پلایومتریک (P ،۱۱=n) و گروهکنترل (C ،۵=n). هر دو گروهتمرینی، تمریناتخود را دو روز در هفته، به مدت سه هفته اجرا کردند در حالیکه گروه C مجاز به اجرای هیچ تمرینی نبود. نتایج این تحقیق نشان میدهد که نه دوی استقامتو نه تمرینپلایومتریک دو روز در هفته به مدت سههفته اثر چشمگیری بر عملکرد شدتبالا در مقایسه با گروه کنترل نداشتند (۶۴).
توماس^[۷۱] و همکاران (۲۰۰۹) اثر دو روش تمرینپلایومتریک را بر قدرت و چابکیدر بازیکنان فوتبالیست جوان مورد بررسی قرار دادند. بدینمنظور ۱۲ مرد از یک آکادمی باشگاه فوتبال نیمهحرفهای بهطور تصادفی انتخاب و به دو گروه پرشعمق و پرشحرکات مخالف، تقسیمشدند. شرکتکنندگان به مدت ۶ هفته، ۲ بار در هفته به تمرین پرداختند. بعد تمرین، هر دو گروه، پیشرفتهایی را در ارتفاع پرشعمودی زمان چابکی و بدون تغییر در حرکاتدویسرعت را تجربه کردند. هیچتفاوتی بین گروههای درمانی وجود نداشت. این تحقیق نتیجه گرفت که هر دوی تمرینات پلایومتریک پرشعمق و پرشحرکات مخالف، فعالیتهایتمرینی ارزشمندی برای بهبود قدرت و چابکی در بازیکنان فوتبالیست جوان هستند (۷۲).
میهالیک^[۷۲]و همکاران (۲۰۰۸) بهمقایسه برنامههایپیچیده کوتاهمدت و ترکیبی رویارتفاع پرشعمودی و بازده توان پرداختند. بدینمنظور۳۱ نفر از والیبالیستهای دانشگاهی (۱۱ مرد و ۲۰ زن) به دو گروه تمرینی پیچیده و ترکیبیتقسیمشدند. دو گروه، دو بار در هفته به مدت چهار هفته مرین داده شدند.تمرین بین دو گروه مساوی بود. تمرینات پیچیده، بینتمرینات مقاومتی و پلایومتریک در هر روز تمرینی تغییر میکرد در حالی که تمرینات ترکیبیشامل تمرینات مقاومتی در یک روز و تمرینات پلایومتریک در روز دیگر میشد. نتایج این تحقیق اظهار کرد کهپیشرفت قابل توجهی در پرشعمودی بازده توان دو گروه فقط بعد از سههفته تمرین دیده شد هیچکدام از دو گروه نسبت به دیگری پیشرفت بیشتری نداشت (۴۸).
ابن^[۷۳] و همکاران (۲۰۰۸) در تحقیقیشدتتمریناتپلایومتریک را با استفادهاز الکترومایوگرافی ارزیابی کردند. بدینمنظور۲۳ ورزشکار برای انجام تمریناتپلایومتریک بهطور تصادفیانتخاب شدند. نتایج، اثرات مهم و قابل توجهی را برای عضله چهار سر ران و عضلات ساقپا نشان داد ولی هیچ اثر مهم و قابل توجهی برای عضلات همسترینگ نشان نداد (۴۶).
وسکووی^[۷۴] و همکاران (۲۰۰۸) اثرات یک برنامه پلایومتریک را بر نیروی عمودی و حرکاتپرشی در بانوان دانشگاهیمورد بررسی قرار دادند. شرکتکنندگان۲۰ زن دانشگاهی که بهطور تفریحی در بسکتبالرقابت کردند بهطور تصادفی به یکگروهتمرینی (۱۰=n) و یک گروهکنترل (۱۰=n) تقسیم شدند. نتایج نشانداد که بر روی عکسالعمل فرودی عمودی در گروه تمرینی، کاهش یافت، اما بهطور آماری در مقایسه با تغییری که در گروه کنترل مشاهده شد (۶/۲۵۷ ۶/۵۴) تفاوتنداشت (۱۲۲/.=P). هیچتفاوتیدر بینگروهها برای ارتفاع پرش حرکات مخالف با هیچکدام از متغیرهای کنتیکی دنبال شده در ۶ هفته عملکردی وجود داشت (۵۵).
استم^[۷۵] و همکاران (۲۰۰۷) بهمقایسه تمریناتپلایومتریک خاکیو آبی بر پرشعمودی پرداختند. در اینتحقیق ۲۱ نفر مرد دانشگاهیبا سنین ۲۴ سال بهطور تصادفی بهیک تا سهگروه تقسیم شدند: گروه ۱ آبی، گروه ۲: خاکی و گروه ۳: کنترلی. شرکتکنندگان به مدت ۶ هفته و دو بار در هفته تمریندیدند. نتایج نشانداد که گروههای آبی و خاکی بهطور قابلتوجهی بسیار بهتر از گروهکنترلی در پرشعمودی بودند و هیچ تفاوت قابل توجهی در پرشعمودی بین گروههای آبی و خاکی پیدا نشد (۵۲).
لوبرس^[۷۶] و همکاران) ۲۰۰۳( اثر تمریناتپلایومتریکرا بر بهبودعملکرد پرشعمودی و توانبیهوازی بررسی کرد. بدینمنظور مرداندانشگاهیکهاز لحاظبدنی فعالبودند، بهطور تصادفی به یک برنامهی ۴ هفتهای (۱۹=n) و یک برنامهی-تمرینی۷ هفتهای (۱۹=n) تقسیمشدند. نتایج تحقیق نشان داد که برنامههایپلایومتریکی چهار هفتهای و هفت هفتهای بهطور مساوی در بهبود پرشعمودی، توان پرشعمودی و توانبیهوازی، هنگامیکه با یک دورهی بهبود ۴ هفتهای همراه شدند، مؤثر بودند (۴۷).
متاوج^[۷۷] و همکاران)۲۰۰۱( بهبررسیاین موضوع پرداختند کهآیا مقدار محدود تمرینپلایومتریک میتواند حرکات و پرش را در بازیکنان نوجوان بسکتبال که قبلا سطح بالای عملکرد را نشان دادهاند، بهبود ببخشد؟ ۳ برنامهتمرینی مختلف برای اینمنظور اجرا شد. قبل و بعد از تمریناز آزمودنیها پیشآزمون و پسآزمون به عمل آمد. نتایج، بهبود در گروهتجربی را نشاندادند. در حالیکه تغییرات در گروهکنترل چشمگیر نبود. تحقیق پیشنهاد میکند کهیکمقدار محدود تمرینپلایومتریکمیتواند عملکرد پریدنرا در بازیکناننوجواننخبه بسکتبال بهبود ببخشد و این این بهبود میتواند بخشی از آن در ارتباط با افزایش در نیروی اکستنسورهای لگن و دامنه پیشرفت نیرو باشد (۷۷).
پات ماتزوف^[۷۸])۱۹۷۱( رکورد پرشارتفاع را بهبود بخشید. او در تمرین پرشارتفاع از تمریناتپلایومتریک استفادهزیادی میکرد. او حرکاتتقلیدی تکنیک- شکلی از پرشعمیق کهاز رویجعبهایبهارتفاع ۱۲۲ سانتیمتر به پائینمیپرید و سپسبه طرفبالا پریدهتا هدف بالایسر خود را لمسکند، را در پاییز و زمستان ۴ تا ۵ سری و در سری ۱۰ بار و در بهار یک بار در هفته انجام میداد (۱۵).
_ درسال ۱۹۸۴ در ارتباط با مشخصهاینتمرینات کهانرژی ارتجاعی ذخیرهشده در عضله واکنشو عکسالعمل هر عضله میباشد، تحقیقاتی صورتگرفت و در این ارتباط حرکات پرشعمودی، پرشجفت طولی و پرش عمقیمورد آزمایشقرار گرفت. نتیجه بدستآمده مثبت بودن این حرکات و تمرینات را ثابت نمود. بنابر این هر جاییکه با ورزشهای قدرتی و توانسر و کار دارند میتوانند این حرکات را مورد استفاده قرار دهند (۶۷).
سائز^[۷۹] و همکاران (۲۰۱۰) اثر تمریناتپلایومتریک را بر حرکات سنجش قدرت پا، پرش و دویسرعت در بانوانرا بررسیکردند. اینتحقیق یکگروه از ۵۵ زن ۴۰ و ۷۰ ساله با هیچتجربهشرکتدر ورزش ژیمناستیک، در یکبرنامه ژیمناستیکی به فعالیت پرداختند. تمامی تستها برای تعیین ارزشهای استقامت قدرتی- عضلانی، حرکت پرشعمودی و سرعت، قبل و بعد انجام شدند و بعد از هشت هفته استراحت، هشت هفته تمرین را دنبالکردند. تستهای اجرایی در سه روز انجام شدند. نتایج تأثیر کم طی دورههای تمرینی کوتاه مدت در زنان میانسال و آموزش ندیده را نشان داد (۸۱).
بیدی^[۸۰] و همکارانش (۱۹۸۷) مقایسهای را بین پرش از ارتفاعهای گوناگون انجام دادند واختلافاتی را در بین افراد ملاحظه کردند. آزمودنیها دو گروه از دانشجویان تربیتبدنی و بازیکنان والیبال بودندکه پرشهای خود را از ارتفاعهای مختلفانجام دادند. آزمودنیها میبایست ۵ دفعه پرشکنند وپس از ۵ پرش از هر ارتفاع ۵ دقیقه استراحت کنند. بهترین اجراها مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. اجرای دانشجویان تربیتبدنی تا زمانی که ارتفاعهای متوسط میپریدند افزایش نشان میداد و با افزایش ارتفاع اجراها افت پیدا میکردند، لذا تفاوت معنیداری بین بازیکنان والیبالو دانشجویان تربیتبدنی مشاهده نشد. بین نظریههای محققیندر خصوصمیزان ارتفاعدر پرشاز بلندیو حداکثر بهرهاز انرژیذخیرهارتجاعیتفاوتهاییوجود دارد. اما تقریبا ارتفاعهای متوسط و پرشاز آن ها مورد تأیید بیشتر پژوهشگران است (۵۷).
رالی^[۸۱] و دویل (۱۹۹۲) برروی ۲۸ بازیکنراگبیدر مرکز علومورزشی شهر لیورپورل صورتگرفت کهطی آن انجام تمریناتپلایومتریک در فصل مسابقه مورد بررسی قرار گرفت. ۱۴ نفر از این گروه به عنوان گروه تجربی در مدت ۸ هفته بعد از پایان تمرینات خود،تمرینات پلایومتریک را انجام میدادند. گروه کنترل تنها تمرینات عادیراگبیرا در برنامهکار خود داشتند. با اینحال پیشرفت معنیداری در افزایش قدرتعضلات اندامتحتانی بدست نیامد و این نشانداد که در فصل مسابقات انجام تمریناتپلایومتریک مورد شک و تردید است (۵۸).
گرت و براوان^[۸۲](۲۰۱۳) اثر تمرینهایپلایومتریکدر انتخابتواناییحرکتبازیکنان تنیسدختر دبیرستانی مورد بررسیقرار دادند. در این تحقیقتوان، انعطافپذیری، چابکیو سرعتآزمودنیها قبل و بعد از ۶ هفتهتمرینهای پلایومتریک اندازهگیری شد. در این تحقیق ۲۰ تنیسور زن دبیرستانی در دو گروه کنترل و تجربی شرکتکردند که بعد از شش هفته تمرینپلایومتریک تفاوتمعناداریدر تمامیمتغیرها دیده شد بهغیر از سرعت. در واقع این نوع تمرین تغیری در سرعت آزمودنیها ایجاد نکرد (۶۱).
ایزمایل^[۸۳] و همکاران (۲۰۱۰) بهمقایسه تمریناتپلایومتریکدر مقابل ورزشهای مقاومتی بعد از پیچخوردگی حاد قوزکپای خارجی پرداختند. ۲۲ ورزشکار (۲۰ تا ۳۵ ساله) از هر دو جنس با پیچخردگی قوزکپای وارونه شدهی یک طرفهی درجهی یک یا دو در این تحقیق شرکت کردند ( حداقل ۳ هفته بعد از صدمهحاد). آنها بهطور تصادفی به ۲ گروهتقسیم شدند. گروهاول تمریناتپلایومتریکرا دریافتکردند در حالیکهگروه دوم تمریناتمقاومتیرا به مدت ۶ هفته دریافتکردند. نتایج حاکیاز آن استکه پلایومتریکها مؤثرتر از ورزشهای مقاومتی در بهبود حرکات عملکردیورزشکاران بعد از پیچخوردگی قوزک خارجی پا است (۶۲).
آلن والز^[۸۴] دارندهمدالطلای دوی ۱۰۰ متر المپیکسال ۱۹۸۰ حرکاتتمرین پرشگونهرا در برنامهتمرینخود مورد استفاه قرار میداد (۱۵).
سالونیکیدس^[۸۵] و همکاران (۲۰۰۸) اثرات تمریناتپلایومتریک، تمریناتتنیسو تمریناتترکیبیرا بر عکس العمل، سرعت، توان و قدرت خطی و خارجی در بازیکنان تنیسور مبتدی مورد بررسی قرار دادند. ۶۴ تنیسور مبتدی ۲۱ ساله، بهطور مساوی (۱۶=n) بهیک گروهکنترلC,PT,TDT,CT تقسیم شدند. تمرینات ۳ بار در هفته به مدت ۹ هفته انجام شد. نتایج نشان داد کهTDT تمامیعملکردهای دوهای سرعت ۴ متر و ۱۲ متر را بهبود بخشید در حالی کهCT برای به همپیوند دادن فایدهیهر دو برنامهظاهر شد و بیشتر آیتمهای تستی را بهبود بخشید. مربیان تنیس باید آگاه باشند که هر رژیم تمرینی ممکن است تغییرات مطلوب بیشتری را ایجاد کند (۵۱).

ورخوشانسکی و تاتیان^[۸۶](۱۹۶۹) روی اثر ترکیبی تمرینات انفجاری مطالعه کردند. تعدادآزمودنیها ۳۰ نفر بودند که به سه گروه تقسیم شدند. گروه ۱: تمریناتسرعتی، قدرتی را با پرش، هالتر و حرکتهایوزنه سریع، پرشعمودی، حداکثر پرشطول ایستاده و پرشسهگام. گروه ۲: همان تمرینات را با تکرار و نوبتهای متفاوت گروه ۳: یک سری تمریناتانفجاری و پرش از ارتفاع را انجام دادند. هر سهگروه تمرینات خود را به مدت۱۲ هفته و دو روز در هفته انجام دادند. تجزیه و تحلیل یافتهها نشان داد که سطوح سرعتی– قدرتی در گروه ۳ نسبت بهگروه ۱ و ۲ تفاوتینداشتهاست. آنها نتیجه گرفتند کهانجام حرکتهای انفجاری و پرشاز بلندی تأثیر بیشتری در افزایش توان سرعتی– قدرتی ورزشکاران دارد. اما تأکید کردند که تمرینات با وزنه هم بایستی برای فعالیتهای سرعتی– قدرتی وجود داشته باشد و آنها توصیه کردند چنانچه تمریناتانفجاری با تمرینات با وزنه اجرا شوند نتایج مطلوب خواهد بود (۶۰).
میلر^[۸۷] و همکاران (۲۰۰۶) بهبررسی تأثیر ۶ هفته برنامهتمرینپلایومتریک بر چابکیپرداختند. آزمودنیها به دو گروهکنترل و گروهتجربیتمریناتپلایومتریک تقسیمشدند. همهیآزمودنیها قبلو بعد از برنامهتمرینی در تست ایلینویز و تیتست شرکتکردند. آزمودنیهای تجربی نتایج چشمگیری را نسبت به گروهکنترل در تستها نشان دادند. نتایجاین تحقیقنشانداد کهتمرینپلایومتریک میتواند تکنیکتمرینیمؤثریبرای بهبود چابکی ورزشکاران باشد (۸۴).
۲-۱۲-۲ تحقیقات داخلی
شکرچی (۱۳۸۳) در تحقیقیکه تحتعنوان اثر تمریناتپلایومتریک بر روی توانبیهوازی بازیکنانوالیبالزن انجام داد، بیان داشت که تمریناتپلایومتریک بر توان بیهوازی بانوان در رشتهی والیبال تأثیر معناداری داشته است (۲۸).
شهدادی (۱۳۸۸)، در تحقیقیعنوان تأثیر تمریناتپلایومتریک بر توانانفجاری و تغییر شتاب بازیکنان هندبال انجام داد و اظهار داشتتمریناتپلایومتریک موجبافزایش رکورد تغییر شتابو توانانفجاری ورزشکاران گروه تجربیدر مقایسه با گروهکنترل شدهاست. نتایج تحقیق وی نشانداد افزایشرکورد و توانانفجاری در پرشعمقی از سطح ۴۰ و ۶۰ سانتیمتری بیشترین اثر را داشتهاست (۴۰).
آقای مسعود معینی (۱۳۷۴)، بهبررسی و تأثیر تمریناتپلایومتریک برروی برد توپ در فوتبال انجام دادند. جامعهآماری بازیکنان فوتبال دانشگاه شهید بهشتی تهران- حداکثر تعداد ۲۲۰ نفر مدت تمرین ۲ ماه کهگروه تجربی در پایان هر جلسه تمرین به مدت ۱۵ دقیقه تمریناتپلایومتریک را نیز انجام میدادند. نحوه انجامکار بدینترتیب بود که سهضربه کاشته شده با فاصله ۵ متر از توپ انجام میگرفت و در خاتمه نتیجهگرفته شد:۱-تمریناتعادیفوتبال بهاضافه تمریناتپلایومتریک برروی برد توپدر شوتکاشته تأثیر داشتهاست. ۲- تمرینات پلایومتریک نسبت به تمرینات عادی فوتبال تأثیر بیشتری روی سرعت توپ شوت کاشته شدهدارد (۱۷).
نادر عربی (۱۳۷۵) دانشگاهتهرانتأثیر تمرینپلایومتریک و تمرین با وزنه روی پرشعمودی بازیکنان بسکتبال به تعداد ۱۵نفر (۸ نفر گروه تمریناتپلایومتریک و۷ نفر گروهتمرینات با وزنه) که پساز یک دورهتمرینی ۲۱ جلسهای نتیجهگرفته شد: ۱) مقایسهپسآزموندر گروهتمرینبا وزنهو تمرینپلایومتریک، تأثیر تمریناتبا احتمال خطای ۵٫/.و۱٫/. معنیدار نبود. ۲) تأثیر تمرینبا وزنه در مقایسه پیشآزمون و پسآزمون این گروه با احتمال ۵٫/. و۱٫/. معنیدار نبود. ۳) تأثیر تمرینپلایومتریک در مقایسه پیشآزمون و پسآزمون اینگروه با احتمال ۵٫/. و۱٫/. معنیدار بود (۱۴).
عالمی (۱۳۷۷) تحقیقی درباره تأثیر تمرینات پلایومتریک بر روی بازیکنان جوان و برتر بدمینتون کشور سنین ۱۹ تا ۱۷ سال انجام دادند. آزمودنیها به دو گروهتجربی و کنترل تقسیم شدند. در این تحقیق آزمودنیهای تجربی به مدت ۸ هفته تحت تمرینات پلایومتریک قرار گرفتند. از آزمودنیها قبل و بعد از تمریناتپیشآزمون و پسآزمون بهعمل آمد. نتایج تحقیق نشان داد که تمریناتپلایومتریک موجب افزایش چابکی در گروهتجربی گردید (۲۱).
نیریزی (۱۳۷۹) به بررسی تمریناتپلایومتریک بر توان بیهوازی بازیکنان بدمینتون بانوان باشگاهی پرداخت. نتایجنشاندادند که اختلاف معناداری بین توان بیهوازی گروهتجربی و گروهکنترل وجود دارد و عدماختلافبا اطمینان بسیار بالا رد میشود (۳۷).
حسنزاده (۱۳۷۹) به بررسیتمرینات منتخبپلایومتریک بر توانانفجاری دختران ژیمناستیک تمرینکرده ۹ تا ۱۲ سالپرداخت. ۲۶ آزمودنیبهطور تصادفیبهدو گروه کنترلو تجربیبه مدت ۷ هفتهتمرین پلایومتریک و گروهکنترلتمرینهایعادی ژیمناستیکرا انجامدادند که تمرینمنتخبپلایومتریک بر میزان پرشعمودی، سرعت پرش و زمان پرشآزمودنیهای گروهتجربی در هر سه حالت پرش تأثیر معنادار داشت (۲۵).
سالمخجسته (۱۳۸۱) به بررسی تأثیر تمریناتپلایومتریک بر روی- چابکی بازیکنان هاکی پرداخت. تعداد آزمودنیها ۲۶ نفر که به گروههایکنترل وتجربی تقسیم شدند نتیجه نشانمیدهد که تمریناتپلایومتریک بر روی چابکی تأثیر مثبت داشتهاند (۱۱).
مهسا محسنزاده (۱۳۷۹) بهبررسی تأثیر تمریناتپلایومتریک بر میزانچابکی وتوانانفجاری پاهایکاراتهکاران ۱۵ تا۲۰ سالتهران. نتیجهپژوهش نشانمیدهد که تمرینات منتخبپلایومتریک بر میزانچابکی و توانانفجاری ایشان تأثیر معنیداری داشته است (۲۹).
کامبیز شیخآقایی (۱۳۸۱) بهبررسیو مقایسهتأثیراتدو روشتمرینیپلایومتریکو تمرینبا وزنهبر میزان شدت، توانانفجاری و سرعت بازیکنان فوتبال ۱۷تا۲۰ سال. نتیجه نشانمیدهد که هر دو روشتمرین بر متغیرهای مورد نظر تأثیر داشتهاند، ولی تأثیر تمریناتپلایومتریک بر توانانفجاری وسرعت بیشتر از تمرین با وزنه بوده است (۲۷) .
غلامرضا پارساپور (۱۳۷۷) به بررسی و مقایسه دو روش تمرین پلایومتریک و وزنه بر روی پرشعمودی ورزشکاران والیبال ۱۷تا۱۹ سال. تعداد آزمودنیها ۴۵ نفر که در سهگروه ۱۵نفری تحت عنوان گروهتمرین پلایومتریکتمرینوزنهو گروهگواه تقسیمبندیشدند. تمرین با وزنه وتمرینپلایومتریکباعثافزایشپرشعمودی این بازیکنان شد ولی این دو روش تمرین با هم تفاوتی نداشتند (۳۵).
محمدی (۱۳۹۰) به بررسی تأثیر یک دوره تمرینپلایومتریک در آب و خشکی بر بررخی از پارامترهای شنای قورباغهو پروانه شناگراننخبه پسر پرداخت. بدینمنظور ۲۰ شناگر بهطور تصادفی که ۱۰ نفر آنان در خشکیو ۱۰ نفر در آب بهتمریناتپرداختند. نتایج تحقیق نشانداد کهاگر چهدو شیوه تمرینپلایومتریک در آبو خشکی تأثیر یکسانی روی پارامترهای استارت گرب و تراک در شنای قورباغه و پروانه داشت، اما استفاده از اینبرنامه تمرینی ۶ هفتهای نتوانست بهطور معناداری در عملکرد شناگران تغییر ایجاد کند (۱۰).
عباس آقا کوچکی (۱۳۷۷) بهبررسی و تعیین اثر تمریناتپلایومتریک در افزایش توان بیهوازی ورزشکاران رشتهبسکتبال. تعداد آزمودنیها ۳۰ نفر کهدر دو گروه ۱۵ نفریتحتعنوان گروه تمرینپلایومتریک و تمرینات بسکتبال تقسیمبندی شدند. مدت تمرین ۸ هفته و هفتهای سه جلسه به مدت ۵/۱ ساعت بوده است. نتیجه این پژوهشنشانمیدهد که تمریناتپلایومتریک بر روی توانبیهوازی ورزشکاران بسکتبال تأثیر داشتهاست (۳۲).
خلیلیمرندی، پری (۱۳۸۰) بهبررسیارتباط بین میزان آمادگیجسمانی بازیکنان نخبهبدمینتوندختر با رتبههای کسب شده در مسابقات قهرمانی کشور پرداخت. افراد نمونه ۲۳ بازیکن نخبه بدمینتون دختر بودند. این تحقیق نشانداد بین رتبههای کسب شده با آزمون دوی سرعت ۴۵ متر، دو چابکی ۹×۴ متر و دو یک مایل (۱۶۰۹) متر ارتباط معنیداری بهدست آمد (۱).
جلالیانجوادپور، فریبا (۱۳۸۰) بهمقایسهیدو روشتمرینیآمادگیجسمانی بر بهبود کارآیی بازیکنان بدمینتون دختر باشگاههای استان تهران پرداخت. ۲۴ بازیکن از بین ۹۱ بازیکن بدمینتون دختر در رده سنی ۲۰-۲۸ سالبودند که بهطور تصادفی به دو گروه ۱۲ نفری شاهد و کنترل تقسیم شدند. دو گروه از نظر آزمونهای آمادگیجسمانی و حرکتی بدمینتون همگن بودند و تفاوت معنیداری دیده نشد. در مقایسه نتایج دو گروه با هم در تمام موارد هر دو شیوه تمرینی تأثیر مثبت و همجهتی را داشتهاست (۳۹).
نیکسرشت و همکاران (۱۳۸۸) تحقیقی تحتعنوان اثر تمرین استقامتی، پلایومتریک و موازی بر ویژگیهای بیوانرژیکو مهارتی بازیکنانفوتبال مرد انجام دادند. در اینتحقیق ۲۹ فوتبالیست مرد بهطور تصادفیدر ۳ گروه استقامتی، پلایومتریک و موازی قرار گرفتند. تمرینات به مدت ۸ هفته و هفتهای ۳ جلسه اجرا شد. نتایج نشان داد که پرشعمودی در گروههایپلایومتریک و موازی افزایش معناداری داشت. نتیجهگیری کردند کهتمرینات پلایومتریک، موازی و استقامتی نه تنها بر ویژگیهای بیولوژیک و مهارتی اثر منفی ندارد، بلکه موجب افزایش معنیدار حداکثر اکسیژن مصرفیو میانگین توانبیهوازی کاهش معنیدار خستگینسبت به تمرینات پلایومتریک و استقامتیصرفشدهاست (۳۰).
پرویز نامبخش (۱۳۸۷) تحقیقیتحتعنوان اثر تمریناتپلایومتریکبررویفاکتورهایقدرتشوتو سرعتهای انفجاریبازیکنانفوتبالجوانانکهنتیجهگرفتهشد: تمریناتپلایومتریک بررویفاکتورهایقدرتشوتو سرعتهای انفجاریبازیکنانفوتبالجوانانتأثیر معنیداریدارد (۱۸).
مسعود سلیمانی(۱۳۷۶) سازمانتربیتبدنی، تأثیر و مقایسه تمریناتپلایومتریک و تمریناتبا وزنهرویرکورد شناگرانسرعتی رشته صد متر کرالسینه سنین ۱۹تا۱۶ سال پسر استان کرمان به تعداد۳۰نفر (۱۵نفر تمرینات پلایومتریک و ۱۵ نفر گروه تمرینات با وزنه) که پساز یک دوره بدنسازی ۶ هفتهای نتیجهگرفته شد:
۱) گروهپلایومتریکدر لحظهاستارت و در برگشتها عکسالعملو عملکرد بهتری نسبت بهگروهی که تمرینات با وزنه را انجام دادند داشتند.
۲) تمریناتپلایومتریک روی رکورد شناگران صد متر پسر تأثیر معنیداری دارد (۱٫/.=a)
جهانگیر کریمیان (۱۳۷۲) بهبررسی تأثیر تمریناتپلایومتریک بر روی توانبیهوازی بازیکنان فوتبال. نتیجه گرفتهشد که تمریناتپلایومتریک بر روی توان بیهوازی بازیکنان فوتبال تأثیر معنیداری دارد (۲۶).
کرباسی (۱۳۷۸) تحقیقی تحتعنوان اثر تمریناتپلایومتریک بر افزایشتوانپا انعطافپذیریو چابکی بازیکن بدمینتون پسر انجام داد. ۴۰ نفر آزمودنی به دو گروهتجربی و کنترل تقسیم شدند. از آزمودنیها قبل و بعد از ۸ هفتهتمرین، پیشآزمون و پسآزمون به عملآمد. نتایج، افزایشدر توانپا، انعطافپذیری و چابکی بازیکنان گروه تجربی در مقایسه با گروهکنترل را نشاننداد (۳۱).
رواسی و همکاران (۱۳۹۳) بهبررسیتأثیر۸ هفتهتمرین پلایومتریک، قدرتی و ترکیبی بر چابکی کشتیگیران آزادکار جوان شهرستان ایلام بود. این تحقیق از نوع تحقیقات نیمه‌تجربی است که جامعهیآماری آن را ۳۲۸ کشتیگیر جوان آزادکار شهرستان ایلام تشکیل دادهاست. بدینمنظور ۴۰ نفر از آنها به‌صورت تصادفی انتخاب و پساز اجرای آزمون چابکی ایلینویز در پیش‌آزمون، به‌صورتتصادفی بهچهار گروه ۱۰ نفرهی تمرین قدرتی، پلایومتریک، ترکیبیو کنترل  تقسیمشدند و پس از هشت هفته اجرای پروتکلهای تمرینی مجدداً در پس‌آزمون تست ایلینویز به‌عملآمد. برایتجزیه‌ و تحلیلدادهها از آزمون تیوابسته، تحلیلواریانسیکطرفهو آزمون تعقیبی LSD استفادهشد، سطح معناداری(۰۵/۰P<) در نظر گرفتهشد. یافتههایتحقیق حاکیاز آن بود کهانجام هشت هفته تمریناتقدرتی، پلایومتریکو ترکیبی بر کاهش زمان آزمونچابکی کشتیگیران تأثیر معناداری دارد (۰۵/۰P<) در مورد تفاوتهای بین‌گروهی، نتایج آزمون تحلیل واریانس یکطرفه نشانداد کهدر پیش‌آزمون تفاوت معناداری بین میزان چابکیآزمودنیها در هر یک از گروههای تحقیق وجود ندارد، اما پس از هشت هفته مداخلههایتمرینی اختلاف معناداری بینآنها مشاهده شد. نتایجآزمون تعقیبیLSD نشانداد که بیشترینتأثیر بر بهبود چابکی ابتدا مربوط به تمریناتترکیبیسپستمریناتپلایومتریکو در نهایت تمریناتقدرتی بودهاست. البته بینگروه‌های تمرینترکیبی و پلایومتریک و بینگروه‌های تمرینقدرتی و کنترل ایناختلافمعنادار نبود. با توجه بهنتایج تحقیقحاضر میتوان نتیجهگرفت که، برای بهبود وضعیت چابکی کشتیگیران، انجامتمریناتپلایومتریک و به ‌خصوص تمریناتترکیبی (پلایومتریک- قدرتی) بسیار مفیدتر از انجامتمرینات صرفا قدرتیاست. در نتیجه انجامتمریناتمذکور با تأکید بر رعایتویژگیهای نمونههایتحقیق و معیارهایورود و خروجنمونهها در تحقیق حاضر توصیه میشود (۲۲).
قناعی (۱۳۸۴) بهمقایسه تأثیر تمریناتپلایومتریک بر چابکی، انعطافپذیری و توانپاهای پسران بسکتبالیست نوجوان ۱۳تا۱۱ ساله پرداخت. از بین ۵۰ بسکتبالیست، تعداد ۲۰ نفر به صورت انتخابی و هدف دار گزینش شدند. گروهتجربی به مدت ۸ هفته و هر هفته سهجلسه و هر جلسه ۶۰ دقیقه تمریناتپلایومتریک را انجام دادند و گروهکنترل در همین مدت تمرینات متداول بسکتبال را انجام دادند. نتایج تحقیق نشان داد که تمرینات پلایومتریک بر چابکی و انعطافپذیری آزمودنیها معنیدار نیست، اما تأثیر آن بر توانانفجاری معنیدار است (۳۳).
فرهنگیاننیوز (۱۳۹۱) مقالهای را با عنوان مقایسه سه شیوه تمرینی پلایومتریک بر توانانفجاری اندامتحتانی دانشآموزان فوتبالیست منتشر کرد. ۴۸ دانش آموز بهصورت تصادفی انتخاب شدند. توانانفجاری از طریق آزمون پرشجفت ایستاده و پرش ارتفاع درجا با استفاده از نمودار لوئیز محاسبه شد. نتایج حاصل معنادار بودن تأثیر تمرینات پلایومتریک بر توانانفجاری آزمودنیها را نشان میدهد (۴۱).
رمضانپور (۱۳۹۰) اثر تمریناتپلایومتریک بر سرعت، چابکی، انعطافپذیری و توانورزشکارانتکواندو مورد بررسی قراردادند. در این تحقیق ۲۰ تکواندوکار در دو گروهکنترل و تجربی شرکتکردند. متغیرها قبل و بعد از تمریناتپلایومتریکارزیابی شدند. نتایج تفاوتمعنیداری را در مقادیر تمام متغیرها، نشانداد. در نتیجه تمرینات پلایومتریک باعث بهبود سرعت، چابکی، انعطافپذیری و توان در تکواندوکاران میشود (۴۰).
فصل سوم:
روش تحقیق
۳-۱ مقدمه
در فصلیک و دو کلیات موضوع پژوهش مورد بررسیقرار گرفت و اکنون در این فصل و در ادامه به بیان طرح پژوهش، نحوه انتخاب نمونهها و نیز روش اجرایی پژوهش و نحوه جمعآوری اطلاعات، معرفی وسایل و ابزار اندازهگیری و روشهای آماری به کار رفته خواهیم پرداخت.
بر اساس نظریات موجود تمریناتپلایومتریک یکی از تمرینات مؤثر برای بالا بردن قدرتانفجاریاست و در رشتههای ورزشی نیازمند حرکات جهشی و انفجاری نظیر بدمینتون از اهمیت بالایی برخوردار میباشد.
۳-۲ روش پژوهش
تحقیقحاضر به دلیل وجود محدودیتهایی که کنترل آنها از توان پژوهشگر خارج بود در زمره پژوهشهای نیمهتجربی قرار میگیرد کهدر آن با استفاده از طرح پژوهشی نیمهتجربی پیشآزمون وپسآزمون در هر گروه (کنترل و تجربی) به مقایسهآثار نتایج پیشآزمون و پسآزمون درهر گروه و نیز آثار آنها در دو گروه میپردازد. در واقع پژوهشگر با این طرح پژوهشی در صدد یافتن پاسخ به این سؤال است که آیا متغیر مستقل پژوهش بر متغیر وابسته آثار معنا داری دارد یا خیر؟
اینپژوهشبا استفادهاز دو گروه (کنترلو تجربی) بهتعداد بیستنفر آزمودنیدر هر گروهانجاممیشود. آزمودنیها به تعداد ۴۰ نفر از بینپسران شرکتکننده در مسابقات قهرمانی بدمینتون کشور شرکت داشتند، کهاینانتخاببر اساسعلاقمندی آنها و بر اساس معیارهای مد نظر در پرسش نامههای اولیه انجام شدهاست. سپس اینتعداد به طور تصادفیدر گروههایتجربیو کنترل تقسیمبندی شدند کهتعداد هر کدام بیستنفر میباشد. برایگروه کنترل فقط انجام تمریناتبدمینتون و برای گروهتجربی نیز علاوه بر تمریناتبدمینتون انجام تمریناتپلایومتریک که شرحآن خواهد آمد طراحی و اجرا شدهاست.
مقادیر قدرت پرشعمودی (توانانفجاری)، تست ۹×۴ متر (چابکی) و آزمون دوی۳۶ متر (سرعت) ایشان در پیشآزمون و هشتهفته بعد در پسآزموناندازهگیری و ارزیابیشده است. در اینپژوهش بهمنظور جمعآوری اطلاعاتاز آمارتوصیفیو بهمنظور آزمونفرضیههایپژوهشاز روشآمار استنباطی استفاده شدهاست. برای تجزیه و تحلیلدادهها از نرمافزار spss نسخه ۱۶ استفاده شدهاستو محلانجام پیشآزمون و پسآزمون در ورزشگاه شهدای نصر بودهاست.
۳-۳ جامعه آماری

۲) توانانفجاری: افزایش توانایی در ایجاد حداکثر انقباضعضلانی در حداقلزمان ممکن را گویند (۴۲).
تعریف دوم: یعنیحداکثر نیرویی (تنش) که انقباضعضله در مدتزمانکوتاه بهوجود میآورد. یا اعمال حداکثر قدرتو نیرو در حداقل زمان ممکن و یا اعمال حداکثر فشار با حداکثر سرعتدر واحد زمان را گویند (۲،۵).
۳) چابکی: بهقابلیت مانورپذیری بدن گفته میشود، یا توانایی تغییر مسیر و جهتحرکت، تغییر سرعتحرکت و وضعیت بدن در حداقل زمان ممکن و حفظ تعادل بدن است. بهترین آزمون جهت ارزیابی و سنجش این قابلیت جسمانی تست دو ۹×۴ است (۱،۵).
۴) سرعت: عبارت است از توانایی عضلهها برای به حرکت در آوردن بدن، در حداقل زمان. اجرای حرکتهای سریع در مسافتهای کوتاه، با قدرتعضلانی ارتباط دارد و برای تولید انرژی از سیستم غیرههوازی استفاده میکند. یا نسبت جابجایی بهزمان طیشدن جا به جایی، سرعت گویند و رابطه مستقیم با وراثتدارد و واحد آن متر بر ثانیه است (m/s) (23).
مسافت طیشده در واحد زمان را سرعت گویند (۳۸).
۵) بازیکن بدمینتون پسر: در این پژوهش کسیاست که حداقل پنج سال سابقهی بازی و تمرین بدمینتون را تحت نظر مربی داشته است. دامنهی سنی ایشان ۲۱ تا ۱۷ سال بوده که در مسابقات بدمینتون قهرمانی مردان کشور شرکت داشتند.
فصل دوم:
پیشینه تحقیق
۲-۱ مقدمه
سالهاستکه محققیندر زمینهیویژگیهایتمریناتپلایومتریک بر چابکی، توانانفجاریو سرعت، در رشتههای مختلف بهطور مجزا یا درهمآمیخته تحقیقاتزیادی را انجامدادهاند و بهنتایج مطلوبی دستپیدا کردهاند. با توجه به سابقهیاندک تحقیقات در اینرشته، بهویژه آثار تمریناتمنتخبپلایومتریک بر چابکی، توانانفجاریو سرعت ورزشکاران بدمینتون ضروری بهنظر میرسد که در این خصوص بررسی و تحقیق بیشتری انجام شود. با عنایت به موارد فوق مطالب این فصل در زمینهی چابکی، توانانفجاری و سرعت با بهرهگیری از تحقیقات انجام شده داخلی و خارجی به رشتهیتحریر در آمدهاست.
۲-۲ تاریخچه ورزش بدمینتون
هر چند به اعتقاد برخی نویسندگانریشه بازیبدمینتون در ۲۰۰۰ سالپیشدر یونان باستان بوده است، اما اغلب نویسندگانمعتقدند تاریخچهو ریشهبازى «بدمینتون» امروزىاز کشور هندوستان آغاز شدهاست. زمانى که افسران انگلیسى در هندوستان مستقر شدند با بازی پونا^[۲]آشنا شدند و به کشورشان انتقال دادند. خیلى زود از آن یک رقابت ورزشى ساخته شد و آنها در اوایل سال ۱۸۷۰ آن را همراه با وسایل و تجهیزات لازم به کشورشان معرفى کردند.
یک «دوک انگلیسى» رسماً این بازى را به انگلستان معرفى کرد. در سال ۱۸۷۳، با برگزارى یک مهمانى درمحل زندگى خود (بدمینتون^[۳]) ترتیب برگزارى بازى «پونا» را داد و این بازى از همانجا توجه سایرین را جلب کرد و میان طبقه مرفه جامعه انگلیس شناخته شد و از آنجا گسترش یافت. آنها بازى جدید را به نام محل زندگى دوک «بدمینتون» نامیدند. نخستین بار قوانین این بازى درسال ۱۸۷۷ نوشته شد و طى چند سال شکل زمین بازىتغییراتىکرد تا اینکهدر سال ۱۹۰۱ زمین رسمى بدمینتون به شکل مستطیل فعلى تثبیت شد. گرچه بدمینتون در انگلستان متولد شد اما آسیایىها بدمینتون را از آن خود کردند. چین و اندونزى دو کشورى هستند که مقتدرانه در مسابقات بینالمللى این رشته شرکت مىکنند و موجب قهرمانیهایی در سطح بینالمللی شدهاند.
با ورود کارشناسان نفتی انگلیس به ایران بدمینتون به کشور ما راه یافت، که در نهایت کارمندان ایرانی شرکت نفت هم در این رهگذر به این ورزش علاقه‌مند شدند. این رشتهورزشی پس از خروج کارشناسان انگلیسی به دست فراموشی سپرده شد. تا اینکه ایران میزبانی بازی‌های آسیایی را در سال ۱۳۵۳ (۱۹۷۴) تقبل نمود. چون رشتهبدمینتون یکیاز رشته‌های این بازی‌ها بود، در اینراستا سازمان تربیت‌بدنی در سال ۱۳۵۱ فدراسیون بدمینتون را تأسیس نمود. از آنجایی کهاین رشته‌ی ورزشی در ایران نوپا بود، مسئولان جهت راه ‌اندازی و شروع صحیح این رشته از کشور هندوستان مربی را به همکاری دعوت کردند. در سال ۱۳۵۲ اولین دوره‌ی مسابقات قهرمانی ‌کشور به صورت رسمی در تهران با شرکت ۲۴ تیم برگزار شد. تیم ملی بدمینتون در سال ۱۳۵۳ (۱۹۷۴) برای اولینبار در بازی‌های آسیایی تهران شرکت کرد و بین ۱۳ تیم شرکت‌کننده به مقام هشتم دست یافت (۳۹،۲۰).
۲-۳ تاریخچه تمرینات پلایومتریک
واژهی تمریناتپلایومتریک پدیده جدیدی نیست. ریشه این تمرینات به اروپای شرقی بر میگردد که در آنجا به عنوان تمریناتپرشی از آن نام برده شده است. واژه پلایومتریک توسط یک مربیورزش آمریکایی به نام فردویلت^[۴] ابداع شد. پلایومتریک^[۵] مشتق از دو کلمه پلایو و متریکمیباشد. پلایو از کلمه یونانیپلایتون^[۶] گرفته شدهاست که به معنای افزایش، گسترده و بزرگ میباشد و معنای مرسوم متریک^[۷] که آن هم یک واژه یونانی است به معنای اندازهگیری، ارزیابی و مقایسه است (۱۵).
تمریناتپلایومتریک در اواخر دهه ۱۹۵۰ معرفی شد. این نوع تمرینات بهطور فزآیندهای برای افزایش توان انفجاری ورزشکاران در روسیه و اروپای شرقی در رشته دو و میدانی در دهه ۱۹۶۰ مورد استفاده قرار گرفت و نتایج موفقیتآمیزی را نیز به دنبال داشت. اصطلاح پلایومتریک برای بیان انقباضات گسترده و سریع عضلانی متعاقب یک کششعضلانی بکار برده میشود. با توجه به تجربیات موفقی کهاز بکارگیری تمرینات پلایومتریک در کشور روسیهبدستآمده، ایننوع از تمریناتتوسط مربیانروسیهدر تمرینات ورزشکاران پرشارتفاع گنجانیده شد و نتایج بدست آمده مؤید تأثیر اینگونه تمرینات در افزایش جسمانی ورزشکاران بود (۷۸).
۲-۴ تعریف تمریناتپلایومتریک
تمرینات پلایومتریک یعنی انجام حرکتی قدرتیو سریع که در آن قبل از فاز انقباض عضله به منظور ارتقاء توان از یک دوره کشش عضلانی استفاده میشود. به عبارت دیگر تمرینات پلایومتریک دارای یک چرخه یا سکل کشیدگی- کوتاهشدگی هستند.
در دهه ۱۹۶۰ و اوایل ۱۹۷۰ که کشورهای بلوک شرق در انجام ورزشهای قدرتی تسلط بیشتری داشتند روشهای آموزشی و تمرین آنها روی همین موضوع متمرکز شده بود و ورزشکاران رشته دو و میدانیاولین گروهیاز ورزشکاران بودند کهبا استفاده از این نوع تمرینات به موفقیتهای چشمگیری دست یافتند. نمونههای بارز اینتمریناتتوسط یکیاز مربیانروسی به نام «ورخوشانسکی^[۸]» ارئه شد. ویبا استفادهاز این شیوهی تمرینی و تمرینات خاصی نظیر پرشهای عمودی توانست سرعت واکنشهای ورزشکاران خود را افزایش دهد(۷۵).
«والری بورزوف^[۹]» دوندهسرعت روسی پیشرفت خود را مدیون تمریناتپلایومتریک میدانست. ویدر بازیهای المپیک سال ۱۹۷۲ در سن بیست سالگی توانست مسافت ۱۰۰ متر را در زمان ۱۰ ثانیه طی کرده و مدال طلا را دریافت کند (۶۸).
«فاسبوری^[۱۰]» و «دوایت استون^[۱۱]» نیز با انجام ایننوع تمرینات بهموفقیتهای چشمگیریدستیافتند. پساز آن نیز تمریناتپلایومتریکمورد توجهمربیانورزشی کشور ایالاتمتحدهآمریکا قرار گرفتهو در تدوینبرنامههایورزشی خود از آن استفاده میکردند. تمریناتپلایومتریک به اشکال ساده در تمرینات سایر ورزشکاران دو و میدانی نیز(۶۸) گنجانیده شد.
به عنوان مثال تمرینات بالا تنه به شکل حرکات با توپ طبی ۳ کیلویی توسط رکوردار پرتاپ نیزه جهان و قهرمان المپیک و حرکات جهشی به صورت پرش از روی مانع و گام جهشی توسط قهرمان پرتاب چکش بکار بردهمیشد. «پات ماتزوئوف^[۱۲]» پرشکنندهارتفاع که رکورد پرشارتفاع جهان را بهبود بخشید در تمریناتپرشی از تمریناتپلایومتریک استفاده زیادی میکرد. او حرکت جهشی از روی جعبهای به ارتفاع ۱۲۲ سانتیمتر انجام میداد و به محضتماس پا با زمین مجددا بهسمت بالا میپرید تا جسمیرا که در بالای سرش قرار داشت لمس کند (۷۸).
بهگفته «ورخوشانسکی^[۱۳]» بهنظر میرسد تمرینات پلایومتریک شوک پر قدرتی را به ماهیچه برای اجرای عملکرد بهتر وارد میکند و با این نظریه او پیشنهاد میکند که انجام حرکاتپرشی قدرتی با حداکثر توان تا حد امکان موجب افزایش عملکرد ورزشکاران میگردد. این روشهای شوکی و انفجاری که از انواع جهشها تشکیل شدهاند در نهایت موجب بهبود کار دستگاه عصبیعضلانی شده و به ورزشکار اجازه میدهد تا در فعالیتهایی که همراه با تغییر جهت میباشد به نحو قدرتمند و سریعی اجرای حرکت نماید (۵۹).
«آتا^[۱۴]» تأثیر تمریناتپلایومتریک را بردستگاه عصبی بررسی کرده و به این نتیجه رسید که عکسالعمل دستگاه عصبیعضلانی از طریق عضلات درگیر در فعالیتهای پر توان لحظهای بهبود پیدا میکند. ( توانایی عضله با اعمال حداکثر قدرت در یک دوره کوتاه موجب افزایش قابلیت سرعتی- قدرتی عضله میشود). عکسالعمل عضله در حرکات انفجاری که نیاز به یک کلید فوری برای استارت دارند در زمان کشیده شدن راستایعضله (کار منفی) و در زمان برگشت و یا جمع شدن (کار مثبت) ظاهر میشود. ارتباط بین انقباض طویلشونده و کوتاهشونده در ماهیچه مثال خوبی در این مورد است (۳۷).
۲-۵ کاربرد تمریناتپلایومتریک در برنامههای ورزشی
تمرکز پژوهشگران بر روی موضوع تمریناتپلایومتریک بهخاطر پیبردن بهرابطه قدرتو سرعتدر اینتمرینات میباشد. بنابراین بر اساس نظریههایموجود و تحقیقات انجام شده در زمینه رشتههای مختلفورزشیاز جمله رشتههای پرتابیو پرشیو ورزشهاییکه سرعتو قدرتانفجاری کاربرد بیشتری دارند نشانمیدهد کهتمرینات پلایومتریک بهطور قابل توجهی باعث افزایش فاکتورهای مذکور میگردد (۶۷).
۲-۶ اصول فیزیولوژیکی تمریناتپلایومتریک
حرکاتپلایومتریک بر اساس انقباض بازتابی تارهایعضلانی در نتیجهی اعمال فشار سریعو نیز حرکاتکششی در تارهای مذکور ایجاد میشود. گیرنده حسیاولیه که مسئول تشخیص افزایش سریع طول تارهای عضلانی است، در دوکعضلانی قرار دارد که قادر است نسبتبه اندازه و سرعت تغییراتطولی تارهای عضلانی واکنش نشاندهد. نوع دیگریاز گیرندههایکششی موسوم به اندام زردپیگلژی در زردپیها قرار داشته و نسبت به تنش شدید حاصل از انقباضهای پر قدرت و یا کشش عضله واکنش نشان میدهد، هر دو گیرنده ذکر شده در سطح باز تاب عمل میکنند (۳).
اگر چه هیچ یک از این دو دارای وظیفه گیرندگیحسی نیستند، اما مقادیر زیادی از اطلاعات را از طریقنخاع به مغز انتقال میدهند لذا نقش حرکتی مهمی را در دستگاه اعصاب مرکزی بهعهده دارند. ساختار دوکعضلانی که در شکل یک نشانداده شدهاست، برخیاز جوانب جالب و نحوهی عمل این گیرندههایمکانیکی را طی حرکات پلایومتریک نشان میدهد.
هر دوک عضلانی شامل تارهای عضلانی سازش یافته متعدد (با طولی حدود یک سانتیمتر) است که به آنها تارهای اینترافیوزال^[۱۵]میگویند. قسمتهایمرکزی فیبرهایاینترافیوزال بهدلیلفقدان اکتین^[۱۶]و میوزین^[۱۷] در ساختمان خود فاقد قدرت انقباض میباشند. اما قسمتهای انتهایی فیبرهای اینترافیوزال که به غلافهای همبند تارهای عضلاتاسکلتی متصلمیشوند دارای اکتینو میوزین بودهو بنابر این از قدرتانقباض خوبی برخوردار میباشند.
همانطور کهدر شکل ۲-۲ مشاهده میکنید فیبرهای اینترافیوزال بر دو نوع هستند. بعضیاز فیبرهای اینترافیوزال دارای یک بخشمحدب در قسمتمرکزی میباشند که از هستههایمرکزی پر شده و این دسته از تارها، تارهای کیسهای هستهای^[۱۸] گفته میشود. بقیهی فیبرها باریکتر بوده و زنجیرهای منفردی از هستههای سلولی را در مرکز خود جای میدهند، به اینها تارهای زنجیرهای هستهای^[۱۹] میگویند (۲۰،۱۹).
عصبگیری دوکهای عضلانی پیچیدهاست. این دوکها دارای اعصابحسی و حرکتی میباشند. اعصاب حسی اصلی در مراکز فیبرهای اینترافیوزالبا کیسهی هستهای قرار دارند و پایانهی مارپیچ مانندی را در اطراف فیبرهای اینترافیوزال ایجاد میکنند که تغییرات طول فیبرهای اینترافیوزالرا تعیین و مشخص میکنند.
چون فیبرهایاینترافیوزال بهطور محکم بهانتهایدیوار سلولیفیبرهایعضلهاسکلتیمتصلشدهاند، بنابراین هرگونه تغییر طولی کهدر فیبرهای عضله اسکلتی ایجاد شود موجب تغییر طول فیبرهای اینترافیوزال و ایجاد حرکت در پایانه مارپیچی گیرندههایحسی خواهد شد (۱۱،۳۴).
نرونحسیاولیه علاوه براین که در اطراف مرکز فیبرها با کیسههستهای تولید پایانههای مارپیچی اولیه را میکند. شاخههاییرا نیز بهمراکز فیبرهای با زنجیر هستهایمیفرستند که دور فیبرها با زنجیرهستهای میپیچد. نرونهای حسی همراه با گیرندههایاولیه قطر بسیار زیادی دارند (حدود۱۷ میکرون) و قادر هستند که پیامهای عصبی را با سرعتی معادل ۱۰۰ متر بر ثانیه به طناب نخاعی و مغز منتقل کنند. که این سرعت بالاترین سرعت عصبی ممکن در کل بدن میباشد (۳).
علاوهبر پایههایمارپیچیگیرندههایاولیه دو پایانهیحسیدیگر نیز وجود دارد کهدر یک طرفپایانههای مارپیچی قرار دارند که دوکهایعضلانی را عصبدهی میکنند. با این همه، این گیرندههای ثانویه تنها با بخشهای غیره انقباضی اینترافیوزالهای زنجیرهی هستهای در ارتباطبوده و به همان شکل پایانهی مارپیچی گیرندههای اولیه آنها را دور میزند. سلولها عصبیآوران در پایانههایگیرندهی ثانوی نسبتگیرندههایاولیه قطر کمتری (حدود ۸ میکرون) داشته و لذا قادر به انتقال تکانههای عصبی به نخاع، با سرعتی حدود ۵۰ متر بر ثانیه هستند(۶).
عصبدهی بخشهای انقباضی هر دونوع فیبر(فیبرهای با کیسهی هستهای و فیبرهای با زنجیرهستهای) بهعهده نرونهای وابران یا حرکتی^[۲۰] نخاع میباشد. نرونهایحرکتی مزبور از نوع گاما^[۲۱] میباشند و ارتباطی با نرونهای حرکتی فیبرهای عضلهاسکلتی ندارند. بعضی از وابرانهای گاما فیبرهایی با کیسه هستهای را عصبدهی میکنند درحالی که بعضی دیگر از آنها عصبدهی فیبرهای با زنجیره هستهای را به عهده دارند (۲۰).
از لحاظ عملکرد عضلانی نیز دارای دو نوع پاسخ استاتیک^[۲۲] و دینامیک^[۲۳] میباشند. پاسخ استاتیک زمانی اتفاق میافتد که فیبرهای اینترافیوزال به آرامی کشش پیدا کنند. مثلا به دنبال کشش تدریجی فیبرهای عضلهاسکلتی یا شاید بهدلیل تحریک مستقیم فیبرهای اینترافیوزال بهوسیله سیستمحرکتی گاما، گیرندههای حسیاولیه و ثانویه به آرامی کشیده میشوند و درنتیجه سبب ایجاد پالسهای عصبی مداوم و با سطحی پایین میگردند، هر چقدر بر شدت کشش افزوده شود بر میزان پالسهای عصبی نیز افزوده میشود. پاسخ استاتیک تا چند دقیقه ممکن است ادامه داشته باشد بهویژه تا زمانی که فیبرهای عضله اسکلتی در حالت کشیدگی هستند. یکیاز ویژگیهای تمام گیرندههایحسی ایناست که پساز مدتی در برابر تحریکات مداوم تطابق پیدا میکنند. در ابتدای تحریک، پاسخ گیرندههایحسی ممکن است خیلی سریع باشد و اگر شدت تحریکات وارده در همان سطح ابتدایی خود باقی بماند، پاسخ گیرندههای حسی به مرور کم میشود. در پاسخ دینامیک گیرندههای اولیه با سرعت پالسهای زیادی را به طناب نخاعی ارسال میدارد. عامل مهم در ایجاد پاسخ دینامیک سرعت اعمال کشش است که میزان کشش پاسخهای دینامیک به همان سرعتی که ایجاد میشوند، متوقف نیز میگردند. پساز آن دوکهای عضلانی پاسخهای استاتیک خود را ادامه میدهند.
در تمریناتپلایومتریک بهنظر میرسد کهعامل مهم به پاسخهای دینامیک دوکهایعضلانی باشد. چون فیبرهای با کیسه هستهای دارای گیرندههای حسی اولیه میباشند، درتعیین کشش سریع عضلانی دخیل هستند. فیبرهای با زنجیر هستهای دارای هر دو نوع گیرندههایحسیاولیه و ثانویه هستند بنابر این، این فیبرها بهطور اولیه با کششهای کند فعالمیشوند (پاسخ استاتیک)، از این رو این دو نوع فیبر از لحاظ عملکرد با هممتفاوت هستند. یکسری از آنها در پاسخ استاتیک وارد عمل میشوند و گروهی دیگر در پاسخ دینامیک، آن دسته از فیبرهای وابران گاما که وارد فیبرهایاینترافیوزال با کیسه هستهای میشوند در کنترل پاسخ دینامیک دخیل هستند و آن دسته از فیبرهایوابران گاما که فیبرهای با زنجیرههستهایرا تحریک کنند، در کنترل پاسخاستاتیک دخالت دارند. سیستم وابرانگاما میتواند سبب افزایش یا کاهشآستانهی کشش در هر دو نوع فیبرهایاینترافیوزال شود (۱۲).

زمانیکه فیبرهایعضلانی تحت تأثیر نیروی خارجی قرار میگیرند دچار کشیدگی شده و این کشش ناگهانی دوکهایعضلانیرا تحریک کرده سبب ایجاد پاسخ دینامیک میشود. پالسهایناگهانیعصبیاز طریقنرونهای آوران و گیرندههایاولیه به طناب نخاع فرستاده میشوند. نرونهایآوران در طناب نخاعی بهطور مستقیم با آلفاموتونرون^[۲۴] سیناپس^[۲۵]میکنند و پالسهای پرقدرتی را به فیبرهای عضلهیاسکلتی میفرستند و سبب انقباض این فیبرها میشوند.
در هنگام انجام بسیاریاز تمریناتپلایومتریک قبلاز شروع انقباضکانسنتریک^[۲۶](درون گرا) در عضله باید عضله یا گروهی از عضلات مورد نظر در وضعیت ایزومتریک قرار بگیرد که نقش سیستم وابرانگاما در کاهش پاسخ دوکهای عضلانی بسیار مهم است (۹).
بوسکو^[۲۷] و همکاران پیشنهاد میکنند که در حرکات پلایومتریک بخش ارتجاعی ماهیچهها نقش بارزتری دارند تا بازتابهای گیرندههای عمقی. اما نمیتوان در حرکتهای سرعتی کهاز ارتباط تنگاتنگ انقباض طویلشونده استفاده میکنیم نقش این بازتاب ها را نادیده بگیریم. بوسکو عنوان می کند که لحظهی تماس پا با تختهی پرش برای اجرای پرشطول، طول مسافت پرش بستگی بهمیزان کار منفی عضله در لحظهی خیز برداشتن دارد (۶۶).
این نظریه توسط کلیسواراس^[۲۸] و کارپوویچ^[۲۹] تأیید شد. (در اجراهای خوب با اولین تماس پا با تختهپرش، مرکز ثقل پرنده مسیر رو به بالا را طی میکند. درحالی که در پرشهای ضعیف هنگام تماس پا با تخته مسیر حرکت مرکزثقل همان مسیر مشابه قبل از دورخیز را طی میکند). بر اساس نظریات فوق محققین نتیجه گرفتند کهدر لحظهی تماس تأکید میبایستی بر استفاده از انرژی ذخیرهی ارتجاعی عضلات در حین انقباض طویلشونده در باز کنندهها باشد (۶۵).
۲-۷ مکانیسمهای فیزیولوژیدرگیر در تمریناتپلایومتریک
رفلکسعضلانی^[۳۰]، ذخیرهسازی انرژی الاستیک، تعداد واحدهای حرکتی بکار گرفتهشده در ورزشهای سرعتی، قدرتی (پلایومتریک) از جمله مکانیسمهایفیزیولوژیکی درگیر در تمریناتپلایومتریک میباشد کهدر ادامه به شرح آنها خواهیم پرداخت.
۲-۷-۱ رفلکس عضلانی
سادهترین شکل عملکرد دوکعضلانی رفلکس کششی عضله است. بدینمعنی که هرگاه عضلهای دچار کشش ناگهانی میشود عضله بهمنظور مقاومت کردن در مقابل این کشش ناگهانی منقبض میشود مثل عضله سهسر^[۳۱].
دوکهایعضلانی و ارگانهای تاندونگلژی جزء سیستممکانیکی پروپریوسپتوری^[۳۲] هستند کهدر داخللیگامانها، عضلات، تاندونها و مفاصل بدن قرار دارند و نسبت به کشش، تنش و فشار حساس هستند و اطلاعاتیرا در رابطه با نیرو و کشش وارده به عضله فراهم میکنند. هر دو نوع رسپتور مذکور یعنی (دوکهایعضلانی و ارگانهای تاندونگلژی) در تمرینات پلایومتریک وارد عمل شده، اما چنین بهنظر میرسد که دوکهای عضلانی از اهمیت بیشتری برخوردار باشند (۸۰ ،۳۳).
۲-۷-۲ ذخیرهسازی انرژی الاستیک
بخشی از تار عضلانی دارای بافت الاستیکی است. بخش الاستیکی عضله خود از دو قسمت تشکیل میشود، عناصر الاستیکسری و الاستیکموازی که عناصر الاستیکسری نیروی تولید شده در طی انقباض اکسنتریک را در خود ذخیرهمیکنند و در هنگام انقباض کانسنتریک این نیرو را به انقباض کانسنتریک منتقل و اضافه میکنند. عناصر الاستیکموازی مسئول نیروی تولید شده در حالت استراحت عضله هستند )۳(.
تمریناتپلایومتریک بهمنظور افزایشتوان^[۳۳] عضلانیدر زمانتبدیل انقباضاکسنتریک به کانسنتریک هماز رفلکس عضلانیو هم از انرژی الاستیک ذخیرهشده در داخلعضله استفادهمیکند. تحقیقات نشاندادهاست که سلولهای عضلانی با برگشتن به حالتاولیهی خود انرژی الاستیک را آزاد کرده و به همین دلیل کار عضلانی را افزایش میدهند. وقتیکه عضلهای به صورت اکسنتریک منقبض میشود تولید کار منفی میکند. در فاز کار منفی، انرژی مکانیکی یا در داخلعضله ذخیرهشده و یا بهشکل گرما بههدر میرود. اگر قبل از شروع یک انقباضکانسنتریک در عضله یک انقباضاکسنتریک داشته باشیم این انقباض اکسنتریک کارآیی انقباض کانسنتریک یا کار مثبت را افزایش میدهد. چون این انقباضاز انرژی ذخیره شده در داخل اجزاء الاستیک عضله نیز استفاده میکند. اگر فاصلهزمانی بین انقباضکانسنتریک و اکسنتریک افزایشیابد نیروی ذخیره شده در طی انقباض اکسنتریک، تولید یکانقباضایزومتریک^[۳۴] را کردهو در نتیجه انرژیالاستیک بهصورتگرما بههدر میرود و بهافزایش نقش انقباضی کانسنتریک کمکینمیکند و مزایای کشش نیز از بینمیرود. بنابراینهدف از انجام تمرینات پلایومتریک کاهش زمان بین انقباض اکسنتریک و کانسنتریک و بدنبال آن افزایش قدرتانفجاری عضله میباشد (۷۸).
۲-۷-۳ واحدهای حرکتی بهکار رفته در تمرینات سرعتی و قدرتی( پلایومتریک)
صرف نظر از نوع رشتهیورزشی، برای انجام حداکثر فعالیت به دو عامل سرعتو قدرت نیز نیاز داریم. به یکی شدن دو عامل سرعت و قدرت اصطلاحا توانعضلانی گفتهمیشود. در بیومکانیک توان را چنینتعریف میکنند: میزان تلاش فیزیکی انجام شده در واحد زمان. در انجمن ورزشی مسکو به توان، سرعت و قدرت گفتهمیشود. بهمنظور فهم بیشتر ورزشهایپلایومتریکو اثراتآن بر رویتوانعضلانی ابتدا به بحث پیرامونتوان میپردازیم. توان عضلانی ۴ مشخصهی اصلی دارد:
۱- قدرتانفجاری:^[۳۵] که برابر است با مجموع فیبرهای منقبض شده در یک زمان.
۲- قدرتمطلق:^[۳۶] یعنی توانایی عضله برای اعمال یک نیروی ماکزیمم بدون عامل زمان.
۳- نیروی آغازین:^[۳۷] یعنی تعداد سلولهای انقباضی که در لحظهی انقباض وارد کار می شوند.
۴- توانایی عکسالعمل:^[۳۸] حداقل زمان پاسخگویی خارجی.
۲-۸ چابکی، توانانفجاری و سرعت در ورزش بدمینتون
در رشتهی بدمینتون بازیکن بایستی دارای ویژگیهای متنوع (سرعت، قدرت، انعطاف پذیری و هماهنگی) باشد. بدمینتون یکبازی پرشی– جهشی است که چرخشها و جهشهای مختلف و همچنینتغییر مسیر در جهتهای مختلف برحسبالگوهای حرکتیمربوطه را طلبمیکند و تماماین موارد بستگیمستقیمی با فاکتورهایفوق دارد. براییکبازیکنبدمینتون اینتواناییها باید بهطور طبیعی در نتیجهانجام الگوهایحرکتی رایجدر بدمینتون افزایش یابد (۷۹).
تحقیقحاضر به تعیینآثار تمریناتمنتخبپلایومتریک بر چابکی، توانانفجاری و سرعت بازیکنان بدمینتون پرداخته و یکایک فاکتورهای فوق را مورد بررسی قرار میدهد.
۲-۸-۱ اهمیت چابکی^[۳۹] در ورزش بدمینتون
سریعو چابک بودن در زمینبدمینتون تنها با داشتن شرایطبدنی مناسبو پیرویکردن از تمریناتآمادگیجسمانی مناسب مقدور میباشد. در فعالیتهایورزشی که تغییرات سریع بدن یا یکی از اعضاء آن نیاز است، چابکی از اهمیت خاصی برخوردار است. استارتهای سریع، جهشها، پرشها، توقفهای ناگهانی و تغییرات سریع در مسیر به عنوان پایه و اساس و عامل مهم چابکی میباشد (۱).
۲-۸-۱-۱ انواع چابکی
چابکی به دو بخش تقسیم میشود:
۱- چابکیعمومی( چابکی تمام بدن) ۲- چابکی اختصاصی(اعضاء)
چابکیعمومی: چابکیعمومی در بسیاری از فعالیتهای ورزشی از اهمیت زیادی برخوردار است حرکاتی که ورزشکارانمختلفدر حینورزش انجاممیدهند. مثلا فوتبالیستها با انجام مانور بدنی، بسکتبالیستی که با شوت جفت خود توپ را به سبد میاندازد، یا اسکی بازی که با زیگزاگهای زیبا برآمدگی و فرورفتگیهای مسیر را پشتسر میگذارد و برای حفظ تعادل و قابلیتمانور تمام اعضای بدن خود را دائما به اینسو و آنسو هدایت میکند بایستی از چابکیعمومی برخوردار باشد.
چابکی اختصاصی: حرکات دست و انگشتان نوازنده پیانو و تایپیستها نمونههایی برای نشاندادن چابکیاعضاء یا اختصاصی بهشمار میرود (۴،۳۸).
۲-۸-۱-۲ فاکتورهای مؤثر در گسترش چابکی
۱- قدرت:^[۴۰] قدرت به عنوان عامل جلو برنده و محرک بدن در چابکی توصیف شده است.
۲- سرعت عکسالعمل:^[۴۱] عاملیاست که فرد بایستی به تحریک خارجی پاسخ سریع بدهد.
۳- هماهنگیعصبیو عضلانی:^[۴۲] فرآیندیاست که بهوسیله آن هر عضو و سیستم عصبی مربوط با نظم و آهنگی خاص همکاری داشته تا مغز بتواند حرکتی موزون را هدایت و راهنمایی کند.
۴- انعطافپذیری:^[۴۳] برای اجرای بهتر حرکات ورزشی و داشتن چابکی مناسب انعطافپذیری ضروری میباشد تا حرکت در دامنهی وسیعتر انجام شود (۲۱).
۵- هماهنگی:^[۴۴] هماهنگی در حرکات از جمله عواملی است که به عنوان جزئی از چابکی اهمیت زیادی دارد.
۲-۸-۱-۳ روش افزایش چابکی
چابکی با تمرین الگوهای حرکتی ویژه و با افزایش سرعت به بهترین وجه بهبود مییابد. در موارد دیگر توسعه مهارتهای حرکتی با افزایش عناصر شرکت کننده در آن مهارت از قبیل قدرت، سرعت، سرعت حرکت، زمان عکسالعمل و حرکات ویژه با محدودیتهایی روبرو میباشد. قابل ذکر است که از نظر اصول حرکتی بهترین راه برای بهبود چابکی تمرین صحیح و زیاد با حداکثر سرعت میباشد (۲۱).
۲-۸-۱-۴ عوامل مؤثر در افزایش چابکی
۱- شکل بدن: بهطور کلی میتوان گفت که افراد عضلانی با عضلاتی منظم و قوی از چابکی بیشتری نسبت به افراد استخوانی یا چاق و چربی دار برخوردار هستند.
۲- سن: چابکی در نوجوانان تا قبل از سنین بلوغ افزایش مییابد.

۳- جنسیت: پسران در خلال سالهای قبل از بلوغ فقط در حد بسیار کمی از دختران چابکتر هستند، ولی پس از بلوغ پسران نسبت به دختران در حد قابل توجهی از نظر چابکی افزایش نشان میدهند.
۴- وزن: از جمله عواملی که با چابکی رابطهای برعکس خواهند داشت وزن است، هر چقدر وزن بدن سبکتر باشد بدن نیز چابکتر و سرعت بیشتر است (۳۹).
۲-۸-۱-۴ عوامل مؤثر در کاهش چابکی
۱- خستگی: از جمله عواملی که تا حد زیادی باعث کاهش چابکی میگردد خستگی است. زیرا خستگی اثر کند کننده بر روی اجزاء مؤثر چابکی از نظر قدرت– زمان عکس العمل– سرعتحرکت دارد، همچنین خستگی یکیاز عوامل دهنده هماهنگی می باشد.
۲- قد بلند: با چابکی رابطهی معکوسی دارد (۳۸).
۳- وزن زیاد: بر اثر وزن زیاد فرد تنبل شده که سرعت انقباضات عضلانی و در نتیجه سرعت کاهش مییابد (۱۳).
۴- سن: سن با چابکی رابطهای معکوس دارد (۳۷).
۲-۸-۲ نقش توانانفجاری در ورزش بدمینتون
بر اساس مطالعات انجام شده چنین گزارش شدهاست که نوع بدن عضلانی به نسبت اندازه بدن از دو نوع دیگر (چاق و لاغر) توانمندتر میباشد زیرا نوع عضلانی به نسبت وزن از تناسب عضلانی بهتری برخوردار است. همچنینقدرت و توانبدنی مردان تا حدود ۱۸ سالگی افزایش یافتهو بعد از سنین ۲۵ سالگی به حداکثر قدرت و توانبدنی میرسند و با رفتن سن قدرت و توانبدنی آنها نیز کاهش مییابد. در دختران هم نسبت به پسرها قدرت و توان از ۱۰ سالگی یعنی بعد از دوره بلوغ به آرامی روبه افزایش میرود و تا حدود ۲۰ سالگی به حداکثر خود میرسد و با بالا رفتن سن به سرعت کاهش مییابد. از سوی دیگر وزن اضافی عامل محدود کننده در افزایش توانانفجاری میباشد و این موضوع به خصوص در فعالیتهایی که عامل اصلی در ترکیب توان سرعت است مشاهده میشود. وزن اضافی با بافت چربی در عضلات، موجب کاهش کارآییانقباض و موجب افزایش مقاومت درهنگام فعالیتهای بدنی میشود (۳۳،۳۶).
۲-۸-۲-۱ روشهای تمرینی برای بهبود توانانفجاری
از آنجاییکه توانانفجاری تا حد زیادی بهعامل قدرتوابسته میباشد، بهبود و توسعه آننیز با استفادهاز برنامهها و روشهای تمرینیقدرتی امکانپذیر میشود. دستگاههایچندکاره، دستگاههایایزوکینتیک و تمریناتدایرهایکه بر سرعت تأکید دارند و همچنین تمریناتپلایومتریک برای بهبود توانانفجاری استفاده میشوند. در کل میتوان گفتکه توانانفجاری با تمرینات حداکثر ( ۹۵%- ۸۰%)، تعداد تکرارها (۱۰-۸) بار و تعداد مرتبهها (۴-۳) بار و زمان استراحت (۲-۱) دقیقه بدست میآید (۴۲).
۲-۸-۳ نقش سرعت در ورزش بدمینتون
الگوهایحرکتی در بازیکنان بدمینتون میبایست از سرعت مناسبی برخوردار باشند. بدمینتون یکیاز سریعترین بازی‌های راکتی است، توپ بدمینتون می‌تواند تا ۳۲۰ کیلومتر در ساعت سرعت بگیرد. در بازی بدمینتون رفت و برگشتهای زیادی بعد از زدن یک سرویس انجام میپذیرد بهطوری که آمار مسابقات آسیایی و جهانی نشان میدهد کهدر بازی یکنفرهگاهیوقتها رفتو برگشت توپ حدود یک ثانیه یا کمتر از یک ثانیه میشود (بازی دو نفره). در بسیاریاز ورزشها مانند کشتی، بوکس، بسکتبال، فوتبال و بدمینتون سرعت و چابکی را نمیتوان بهسادگیو بهطور آشکار از یکدیگر جدا کرد. سرعترابطه مستقیم با وراثت دارد. بازیکنان بدمینتون، باید سریع باشند. قابلیتهای مختلف هماهنگی و بهخصوص قابلیت جهتیابیدر زمره مهمترین موارد در عملکرد سرعتی است. یکیاز قابلیتهایی است کهدر حیطهی آمادگیحرکتی قرار دارد. اجرای حرکات صحیح و سرعتی در مسافتهای کوتاه، با قدرت عضلانی ارتباط دارد و برای تولید انرژی از سیستم غیرههوازی استفاده میکند بر اساس توانایی عضلات در اندامها و کل بدن، سرعترا به دو نوع تقسیمکرده، سرعتاندامها و سرعتحرکت تقسیم میشود (۸،۱۸).
۲-۸-۳-۱ سرعت اندامها
عبارتاست از: توانایی گروهی برای حرکت دادن قسمتی از بدن (دست یا پا). سرعت اندامها در ورزشهای راکتی مانند بدمینتون، تنیس و تنیسرویمیز و همچنین در هندبال و فوتبال در حرکت شوت زدن کاربرد دارد (۲۳).
۲-۸-۳-۲ سرعت حرکت
عبارتاست از تواناییعضلات برای جابجایی در حداقل زمان و حرکت از نقطهای به نقطهدیگر. سرعت حرکت بهدو عامل طولگام برداشتن بستگیدارد. آگاهیاز نحوهی درست دویدن و اجرایسریعاستارت یا شروع حرکت دو در رکوردها مؤثر است، بههمین خاطر این قابلیت در حیطه آمادگیحرکتی قرار گرفته است زیرا آموزش درست دویدن در بهبود رکورد نقش دارد و واحد اندازهگیری سرعت واحد زمان میباشد (۲۳).
جهت سنجش میزان سرعت هماز آزمودنیهای مختلفیاستفاده میشود که نام آزمونها را در این قسمت ذکر میکنیم.
۱) آزمون دوی سرعت ۳۶ متر (۴۰ یارد)
۲) آزمون دوی۳۰ متر سرعت
۳)آزمون دوی ۴۵ متر سرعت
۴)آزمون دوی ۴۵ متر دور دایره
۲-۸-۳-۳ عوامل مؤثر در افزایش سرعت
۱) شکلبدن : بهطور کلی میتوان گفت که افراد عضلانی با عضلاتی منظم و قوی از سرعت بیشتری نسبت به افراد چاق و چربی دار برخوردار هستند (۴).
۲) جنسیت: سرعت در مردان نسبت به زنان بهتر است، پسران در خلال سالهای قبل از بلوغ فقط در حد بسیار کمیاز دختران سریعتر هستند، ولی پساز بلوغ پسران نسبت بهدختران در حد قابل توجهی از نظر سرعت افزایش نشان میدهند (۴۶).
۳) حرارت: دکتر «هیل» (۱۹۸۶) مدعی است با افزایش دو درجه سانتیگراد به حرارت بدن سرعت انقباض به میزان ۲ درصد افزایش خواهد یافت. البته برای اثبات این ادعا دلیل کافی وجود ندارد، ولی ثابت شدهاست که با افزایش حرارت بدن سرعت انقباض عضلات تا حدی بالا میرود و این به خاطر کاهش چسبندگی تارهای عضلانی است که در اثر افزایش حرارت ایجاد میشود. مثلا کاهش بافتهای چربی در بین لایههای عضلانی و کاهش چسبندگی موجب کاهش اصطحکاک شده و این امر سبب افزایش سرعت انقباض میشود.
۴) توان: اگر اهرمهای حرکتی به یک اندازه باشند، سرعت حرکت بهسرعت انقباض بستگیدارد. اگر سرعت انقباض به میزان ۵ درصد افزایش یابد، سرعت حرکت نیز به میزان ۵ درصد بالا خواهد رفت و این نیز به نوبه خود به میزان ۵ درصد به افزایش توان کمک میکند. رابطه توان برابر با نیرو ضربدر سرعت، ارتباط این دو را بیان میکند (۱۳).
۵) تمرین: با یک برنامه زمانبندی دقیق و منظم و مداوم تا حدودی میتوان سرعت را بهبود بخشید.
۶) وراثت: سرعت به صورت ژنتیکی است به عبارت دیگر دوندگان خوب از مادر زاده میشوند نه اینکه بر اثر تمرین به دوندگان خوب تبدیل میشوند، اما نباید منکر سایر عوامل اثر گذار بود (۸).
۷) جهتحرکت: جهت حرکت نیز در سرعت انقباض تأثیر دارد. سرعت دویدن به جلو همیشه بیشتر از دویدن به عقب است، ولی تنها بین سرعت حرکت بازو به جلو و عقب ارتباط نزدیکی وجود دارد (۱۵).
۸) سن : سرعت در نوجوانان تا قبل از سنین بلوغ افزایش مییابد (۳۸).
۹) عوامل دیگر: از عوامل دیگر مؤثر بر سرعت میتوان به عوامل بیومکانیکی (طولگام و تواتر گام)، افزایش هماهنگی عصبی- عضلانی و قدرت اشاره کرد (۱۵).
۲-۹ تستهایی مربوط به تمرینات پلایومتریک
برایارزشیابیآثار تمریناتپلایومتریک چند نوع تست استاندارد مورد استفادهقرار میگیرد کهدر زیر بهنمونههایی از آن اشاره میشود.
۲-۹-۱ تست پرش عمودی^[۴۵]
۱- ورزشکار نزدیک دیوار ایستاده با گچ که در دست دارد بالاترین نقطه را در بالای سرش علامت میزند.
۲- سپسورزشکار تمام نیرویشرا جمعکردهو به صورتجفت پا تا بالاترینحد ممکن میپرد و با گچعلامتی روی دیوار میگذارد.
۳- با تفاضل این دو مقدار بدست آمده میزان پرش عمودی ورزشکار تعیین میگردد.
۴- بهترین رکورد، بعد از سه پرش را ثبت میکنیم ( با نیم یا یک دقیقه استراحت بین هر دو پرش). هدف از استراحت این است که سیستم عضلانی نیروی تازه خود را بدست آورد (۲).

………….۸۳
جدول ۴-۵٫ نتایج آزمون t مستقل برای مقایسه تغییرات درصد چربی زیرجلدی بین گروههای پلایومتریک و کنترل……………………………………………………………………………………………………………………………………………..۸۳
جدول ۴-۶٫ نتایج آزمون t همبسته برای مقایسه چابکی در گروههای پلایومتریک و کنترل………………………۸۴
جدول ۴-۷٫ نتایج آزمون t مستقل برایمقایسه چابکی بین گروههای پلایومتریک و کنترل……………………….۸۴
جدول ۴-۸٫ نتایج آزمون t همبسته برای مقایسه توانانفجاری در گروههای پلایومتریک و کنترل………………۸۶
جدول ۴-۹٫ نتایج آزمون t مستقل برای مقایسه توان انفجاری بین گروههای پلایومتریک و کنترل……………..۸۶
جدول ۴-۱۰٫ نتایج آزمون t همبسته برای مقایسه دویسرعت ۳۶ متر در گروههای پلایومتریک و کنترل….۸۷
جدول ۴-۱۱٫ نتایج آزمون t مستقل برای مقایسه دویسرعت ۳۶ متر بین گروههای پلایومتریک و کنترل….۸۷
چکیده:
هدفاز تحقیقحاضر بررسی آثار تمریناتمنتخبپلایومتریکبر چابکی، توانانفجاری و سرعتبازیکنانبدمینتون پسر۱۷-۲۱ سالاست.
آزمودنیهای تحقیق ۴۰ بازیکن پسر نخبه ۲۱-۱۷ سال در رشته بدمینتون بودندکه بهطور تصادفی بهدو گروه مساوی به نام گروهتجربی (میانگین شاخصتودهبدنی ۵۱/۰±۷۹/۲۲ کیلوگرم/متر^۲ ، درصد چربیزیرجلدی ۲۷/۰±۸۴/۱۶ درصد، میانگینسن: ۲۹/۱±۲۵/۱۹ سال، میانگینقد: ۰۳/۰±۵۵/۱۷۵ سانتیمتر و میانگین وزن ۹۴/۲±۱۲/۷۰ کیلوگرم) تقسیمشدند. گروهتجربی به مدت ۸ هفته و هفتهای ۳ جلسهتمریناتمنتخب پلایومتریکرا انجامدادند و گروهکنترل تنها تمرینات بدمینتونرا انجاممیدادند. قبلو بعد از تمریناتپلایومتریک از آزمودنیها تستسارجنت، تستچابکی ۹×۴ متر و تست ۳۶ متر سرعتگرفته شد. برایتجزیه و تحلیل آماری از آمار توصیفیو استنباطیآزمونهای t وابسته و مستقل (۵٫/.>p) استفاده شد. بررسیهایانجام شده در اینتحقیقنشانداد که تمرینات منتخبپلایومتریک تأثیر معنیداری بر چابکی، توانانفجاری و سرعت آزمودنیها داشت (۵٫/.>p).
کلید واژهها : چابکی، توانانفجاری، سرعت، پلایومتریک
فصل اول:
طرح تحقیق
۱-۱ مقدمه
یکیاز مؤثرترینروشهایمختلفتمرین، بهویژه برایپرورشقدرتو سرعتو در نهایتتوانورزشکارانتمرینات پلایومتریکاست. کهدر دهههای اخیر در میانورزشکاران و مربیان رشتههایتوانی جایگاهخاصی پیدا کردهاست. تحقق اهداف ورزشقهرمانی بدون داشتن انگیزه، پشتکار و صرفوقت در تمرینهای سخت و طاقتفرسا و راهنمایی مربیان آگاه و آراسته بهعلوم روز و تکنیکهایکارآمد میسر نمیشود. ورزشکاران سالها با علاقهزیاد تمرین میکنند تا با پالایشمهارتهای مورد نظر در رشتههایورزشیخویشبهلحاظ حرکتیو ذهنی، خود را به اوج آمادگیورزشی رسانیده و بتوانند در صحنههایرقابت و مسابقه با اعتماد بهنفس ظاهر شوند (۱،۸).
مطالعهدر مورد عوامل مؤثر در افزایش قدرت ودر نتیجه کسبکاراییمکانیکی مطلوبتر در اجرای تکنیکهای مختلفورزشی موضوعی است که همواره مورد توجه بسیاری از متخصصان و پژوهشگران علوم ورزشی بوده است. پیبردن به قابلیتها برای دستیابی به رکوردهایورزشی بهتر ارزش و اهمیت روز افزونی را دارا میباشد. انسانامروزی بهواسطه اینتحقیقات علمی و کاربردیاز تواناییهای بیشتری برخوردار بوده و نسبتبه انسانهای پیشینسریعتر و بهتر شدهاست. با بهرهگیری از علوممختلفو استفادهاز تجارب علمیو عملی و نیز پژوهشهای ارزندهای کهانجام شده است، میتوان در میادین رقابتهای مختلف ورزشی بهتر ظاهر شد. بهبود در رکوردها و اجرای بهتر مهارتها دلیل روشنی بر این ادعا میباشد (۲).
چابکی، توانانفجاری و سرعت بدون شک یکیاز عوامل مؤثر و مهم در بسیاری از مهارتهایورزشیاست. ورزشهایی نظیر بسکتبال، والیبال، فوتبال، پرشارتفاع، بدمینتون و… نمونههاییاز این نوع عملکردهایورزشی است. ورزشکار در صحنهرقابت و مسابقه دائماً در شرایطیقرار میگیرد کهباید در برابر تیمهایقویتر، جثههای بزرگتر و سرعتهای بیشتر به مبارزه و مسابقه بپردازد. ایننوع تغییر و تحول یک فرآیند دائمیاست و لذا باید ورزشکار و مربی با بهرهجوییاز بهترین شیوههایعلمی و روشهای تمرینیخود را برایچالشهایحال و آیندهآماده سازند (۱).
برایرسیدن به حداکثر تواناییو عملکرد، روشهایتمرینی مختلفی ابداع شده استکه هر یکدارای ویژگیهایی است و هر کدام از این روشهای تمرینی بر روی ورزشکاران مختلف اثری متفاوت دارد (۲).
روشهای تمرینی پلایومتریک بهمنظور ترکیب سرعت و قدرت در اجراهای ورزشی طراحی شده است که ذاتا از توانبالقوهیزیادیبرخوردار است و در صورتیکهبا روشهایعلمی بهکار گرفته شود به ورزشکار ویژگیهای مهمیرا میدهد تا او بتواند اجرای حرکت و مهارت را با سرعت بیشتری آغاز کند، تغییر مسیر ناگهانی بدهد و شتابحرکتی مناسبی را در کوتاهترین زمانممکن بدستآورد. پلایومتریکحرکتی با شتاب، انفجاری و واکنشی سریع را ایجاد میکند (۱).
تمریناتپلایومتریک نوعیروش تمرینیبرایافزایش توانانفجاری ورزشکاراناست. اینتمریناتشامل هر تمرین عضلانییا تمرینپرشیاست کهدر آن رفلکسکششعضله نیز مورد استفاده قرار میگیرد. این رفلکسها زمانی به وجود میآیند که عضلاتاز قبل کشیدهشده منقبضشوند. اگر این کششبا انقباضسریع همراه باشد، در مقایسه با دیگر حالات انقباضات عضلانی باعث قدرت حرکت بیشتری خواهد شد (۲).
۱-۲ بیان مسأله
برنامههایتمرین و آمادهسازی بدنزمانیسودمند است که طراحیآنهابه گونهایباشد کهتواناییهای فیزیولوژیک ویژهایرا که برای انجام یکورزش، مهارت و فعالیتبدنی لازم استافزایش دهد. تمریناتپلایومتریک در زمان آمادهسازیورزشکاران مورد استفاده مربیان و پژوهشگران علوم ورزشی قرار میگیرد. مطالعات چندی نشانداده است که با اجرای تمریناتپلایومتریک میتوان برخی فاکتورهای مربوطبه آمادگیجسمانی را تا حد قابلتوجهی توسعه و افزایش داد و از این طریق به بهبود مهارتورزشی کمک نمود (۴۱).
برای موفقیتدر ورزشهایمدرن امروزی عواملی وجود دارند که یکیاز مهمترینآنها استعداد ذاتیافراد استو شناساییو کشف به موقع و زود هنگام این استعداد مؤثرترین و مهمترینعامل در ورزش معاصر است.
بسیاری از کشورها با کمک علومورزشیو روشهای تخصصیدر مقولهی استعدادیابی پیشرفت زیادی کردهاند، کشورهایاروپای شرقی بهویژهروسیه، آلمانشرقی، مجارستانو بعد چینبرنامههای منظمیرا در طولدو دههی ۱۹۷۰ و ۱۹۸۰ در یک نظاماستعدادیابی علمی مبتنی بر معیارهای فیزیلوژیکی، ساختاری، آمادگیجسمانی و مهارتی برای کشف به موقع استعدادها و جذب و پرورشآنها دنبال کردند و توانستند تعداد زیادی از مدالهای بینالمللی را بدستآورند.
استعداد فرآیندیاست کهاز طریق آن کودکانو نوجوانان را بر اساس نتایجآزمون و ویژگیهایشخصی برای یک رشتهورزشیانتخابمیکنند که شانسموفقیت در آنرشتهورزشیرا داشتهباشند. مرکز استعدادیابیبدمینتون کشور چینبه عنوانالگو و قهرمانجهاندر رشتهبدمینتوندر انتخاببازیکنان ابتدا به ساختار جسمانی، عوامل جسمانی- حرکتی و روانی- حرکتی توجه مینماید.
بیشترمربیان بدمینتونبر روی حداکثر توانانفجاریو توانهوازیتأکید دارند، بدوناینکه کمترینتوجهی به قدرت و استقامتعضلانی داشته باشند، در صورتیکه میزانسلامت بازیکنان در شرایط مختلفبازی حائز اهمیتاست. بدمینتونورزشیاستکهامروزه مسابقاتآن در تمامیطولسالبرگزار میشود، بنابراین فرد باید از آمادگیجسمانی بالاییبرخوردار باشد تا بهفعالیتادامهدهد، مهمترینعامل اینکار، داشتنحداکثر اکسیژنمصرفیاست. ورزشکاران بدمینتوننخبهاز توانهوازیو بیهوازیبالاترینسبتبهبازیکنانمبتدیدارند و همچنیندر ویژگیهای فیزیولوژیکی و جسمانی بازیکنانملی با بازیکنان حرفهای جهان تفاوتهای معنیداری وجود دارد. بازیهای بدمینتونمدرن یا پیشرفته، نیازمند توانمکانیکیبالا مانند: سرعت، قدرت، چابکی، توانانفجاری، استقامت، تعادل و انعطافپذیری مناسب است.
مهمترینظرفیتهای فیزیکی بازیکنان چابکیو سرعت است. که در مدتزمان کوتاه که یک بازیسرعتی را رقم میزند، نیاز به سوختو ساز بیهوازی است، در حالی که ظرفیت قابلقبول در کل رقابت به استقامتهوازی بر میگردد، علیرغم اینها قدرت، توانانفجاری، هماهنگی و انعطافپذیری در اینورزش نقشبسزایی را بر عهده دارد. در بدمینتون پیشرفته، بیشتر بازیکنانحرفهای به بازیحملهای و تهاجمی تمایل دارند که عملکرد بیهوازی در آن از اهمیتخاصی برخوردار است.
با توجهبه تعاریف چابکی، توانانفجاریو سرعتو تمریناتپلایومتریکو نیز نوع حرکاتو مهارتهای بازیکنان بدمینتوندر زمینبازیو نوع ضربات اینرشتهو نیاز بهآگاهیبیشتر مربیانو ورزشکارانبه دستههایعلمیکارآمدتر، پژوهشگر در نظر دارد تا آثار تمریناتمنتخبپلایومتریک بر چابکی، توانانفجاریو سرعت بازیکنان پسر ۲۱ تا ۱۷ سال را مورد بررسیو مطالعه قرار دهد.
در حقیقت یک سؤال بسیار مهم وجود دارد که آیا انجام تمریناتپلایومتریک میتواند باعث افزایش برخی از فاکتورهای مؤثر آمادگیجسمانی در ورزشبدمینتون بشود؟
بدینلحاظ این پژوهشبر آناست تا آثار انجام تمریناتمنتخبپلایومتریک همراه با تمریناتبدمینتون را بر بهبود فاکتورهایینظیر چابکی، توانانفجاریو سرعت پسرانورزشکار مورد بررسیو مطالعه قرار داده و دریابد کهآیا طراحیو انجام تمریناتپلایومتریک همراه با تمریناتبدمینتون در برنامههایتمرینیورزشکاران اینرشته ورزشی مفید و لازم است؟
۱-۳ ضرورت و اهمیت تحقیق
عدمآگاهیاز تفاوتهایفردیو عواملفیزیولوژیکیمؤثر در تربیتو آمادهساز ورزشکارانحرفهاییا غیرهحرفهای، آمادهنمودنورزشکاران را برای حضور موفق در میادینو رقابتهایقهرمانیدچار مشکلکردهو باعث صرفوقتو هزینهیگزافیخواهد شد. بدمینتونورزشیپرتحرکاستو بهدلیلویژگیهایخاصخودشقابلیتهای بالاییاز آمادگیجسمانیرا نیز طلب مینماید. اجرای حرکاتی نظیر پریدن، ضربهزدن، خمشدن، دویدن و تغییر مسیرهای ناگهانیبهطور دائم مورد استفادهورزشکاران این رشتهورزشیقرار میگیرد. همچنین بازیبدمینتون دارای ضربات مختلفیاست (تاس، اسمش، دراپ و…) کهبهطور متوسطزمانرفتو برگشتتوپ بر اثر یکضربهدر حدود ۵/۱ ثانیه میباشد، که البته در حالحاضر و با توجه به پیشرفتتوانایی بازیکناندر مسابقات مختلف اینزمان به کمتر از یک ثانیه نیز رسیدهاست (بازی دو نفری) و اینامر نشاندهنده ایناست که ورزشکاران این رشتهیورزشی به حداکثر چابکینیاز دارند. برایاجرایصحیح در سطوحبالایاینرشتهیورزشیمیبایستیتمام قابلیتهای فیزیکی بدن (سرعت، قدرت، توان، چابکی و انعطافپذیری) و همچنین قابلیتهای مهارتی مورد توجه قرار گرفته و در طی جلساتتمرین تقویتگردد (۲۱،۳۸).
بر اساس برخی مطالعات و تحقیقات (۲۲،۲۷،۳۰،۴۱) در مورد تأثیر تمرینات منتخب پلایومتریک بر روی آمادگیجسمانی و همچنینبهبود اجرایمهارتهایورزشی، پژوهشگر بر آنشد تا با بررسی عواملاساسی و مؤثر در ورزشبدمینتوننظیر چابکی، توانانفجاری و سرعت، میزانآثار تمریناتمنتخبپلایومتریک را بر رویهر یک از عواملفوقمورد مطالعهو بررسیقرار دهد و دریابد کهآیا اجرایتمریناتپلایومتریکبه همراهتمرینات بدمینتون تأثیری بر روی برخی از فاکتورهای مهم آمادگیجسمانی در ورزش بدمینتون دارد یا ندارد؟ و آیا میبایست که اجرایاینتمرینات را در برنامه تمرینی ورزشکاران سطوح مختلف این رشته ورزشی مد نظر قرار داد و یا نداد؟
بنابراین در رشتهیبدمینتون مربیها، باید فاکتورهای مورد نیاز را شناخته و چگونگی بالا بردن و تقویت آنها را بدانند تا بتوانند بازیکنان خود را به سطح بالاتریارتقاء دهند. اینفاکتورها عبارتند از: سرعت، چابکی، شتاب، استقامت، استقامتدر سرعت، انعطافپذیری، هماهنگیو تعادلاست (۱۳).
۴-۱هدفهای تحقیق
هدفهایاینپژوهش به دو بخش عمده هدفهای کلی و ویژه تقسیمشدهاند که به شرح زیر است:
۱-۴-۱ اهداف کلی
تعیینآثار تمریناتمنتخبپلایومتریک بر چابکی، توانانفجاری و سرعت بازیکنان بدمینتون پسر۲۱ تا ۱۷ سال.